Lannavaara - Tobacco en Rolf Trail

s ‘Avonds een slaappilletje nemen heeft veel voordelen: geen plaspauze en bijgevolg een goede nachtrust. Gisteren dacht ik moe genoeg te zijn om een keertje zonder pil de nacht in te gaan. Geen goed idee! Enig voordeel is dat ik om 5u30 wakker lag en voor het eerst de dag echt zag beginnen. Vanuit mijn bedje verschijnt een rozige gloed boven de horizon. Wanneer ik uit bed kruip en nog half slapend een blik werp naar buiten waar ik een witte wereld aanschouw, wordt mijn hart vervuld met een kinderlijke vreugde. Het zorgt voor rust in hoofd en lijf. Op de ramen zien we ijskristallen. Dat is de eerste keer deze week, nochtans schijnt opnieuw de zon. Het belooft dus een prachtige dag te worden. Alles draait hier om basisbehoeften: je tenen warm houden en je maag vullen. Zo eenvoudig kan het leven zijn ver weg van dringende afspraken, mails en nijpende deadlines. We gaan goedgemutst, letterlijk en figuurlijk naar het ontbijt.

Tijd voor een intensieve workout! We binden opnieuw de sneeuwschoenen onder onze voeten en lopen eerst een stukje van de tobacco-trail, de vroegere smokkelroute die liep van de Noorse havens naar Rusland. We staan hier op 372 km van de Russische grens, althans dat beweert een oude wegwijzer, een plek waar we momenteel niet zouden willen zijn.  Met onze sneeuwschoenen blijven we overeind in de diepe sneeuw en dwalen we tussen de dennenbomen. Behalve onze ademhaling en ons eigen gehijg is het oorverdovend stil. Na de eerste kilometers hebben we het al warm. Gelukkig heb ik het aantal lagen kledij wat beperkt. Bovendien heeft ons lichaam zich ondertussen al geacclimatiseerd aan de kou en voelen we deze sowieso steeds minder. We hebben vooraf al bestudeerd hoe de sporen van de dieren die in dit gebied leven eruit zien en we proberen ze onderweg te herkennen. We maken jammergenoeg wat te veel lawaai om rendieren of sneeuwhazen  voorbij te zien huppelen. We schrijven onze namen in de sneeuw en rusten af en toe even. 

Bij een brug over een rivier verbazen we er ons over dat er zelfs bij deze temperaturen nog hier en daar water stroomt. Het is overigens opnieuw zo’n -7°C. We zwijgen allebei even en horen letterlijk ‘niets’. Geen vogeltje, geen takje dat beweegt, enkel de diepe stilte van de winter. De zon heeft er duidelijk weer zin in en ondanks dat het koud is, voelen we de lente letterlijk in de lucht hangen. Lang leve de vrieskou in combinatie met een prachtig zonnetje!

We steken door naar de Rolf-trail. De trail dankt zijn naam aan de enige inwoner die hier woont, Rolf. Het zou een vriendelijke man zijn die graag een praatje slaat met toeristen maar we durven niet zo maar aankloppen. Het eerste gedeelte van de trail is door de Taiga, tussen de naaldbomen en de dennenbomen met hier en daar een verdwaalde spar. Gisteren legde Dries ons uit hoe je het verschil kan zien. De dennenboom heeft naalden per twee, terwijl de spar slechts enkele naalden heeft. Het liedje oh dennenboom moet dus eigenlijk oh sparrenboom zijn.

Op de terugweg wandelen we over de toendra. De zon brandt ondertussen en de intensieve beweging met de sneeuwschoenen eist zijn tol. Halverwege had ik graag even op een bankje willen gaan zitten maar zoals Dee Dee mij gevat laat weten ‘we zijn hier niet in Boulaertpark’. Af en toe struikel ik over mijn eigen voeten en meermaals val ik languit in de sneeuw. Gelukkig val je hier zacht. De uitgestrektheid maakt ons melancholisch en we genieten van de schakeringen in de sneeuw en het ijs. Dee Dee denkt dat ze makkelijker zal lopen zonder die sneeuwschoenen maar al na enkele stappen, zakt ze tot haar knieën in de sneeuw, waardoor ze snel terugkomt op haar beslissing. 

Iets na 12 komen we vermoeid en oververhit terug aan de lodge, net op tijd voor de lunch. Daarna doen we een middagdutje en om twee uur wandelen we richting ‘Kristallen’, het toonaangevende educatieve centrum van Scandinavië voor edelstenen. In het kleine museum zijn stenen uit de hele wereld te bezichtigen. Buiten is de eigenaar naarstig bezig rendiervellen en stoelen rond een kampvuur te plaatsen. Dee Dee wil iets kopen dus wenkt ze hem even en Dee Dee zou Dee Dee niet zijn mocht ze hem geen 1000 vragen willen stellen. Hij nodigt ons uit aan het vuur en brengt ons een tasje thee en een koekje. Daarna vertelt hij ons zijn levensverhaal. Zijn vader is gek op stenen, hij groeide ermee op, ging naar de samischool hier in Lannavaara en reisde vervolgens de wereld rond. Ondertussen woont hij al 23 jaar in Ghana. Even later arriveren er enkele vrienden voor een gezellig samenzijn. Wij willen opstappen maar hij heeft ook voor ons een drankje geprepareerd, zegt hij, dus blijven we gezellig met de locals rond het vuur zitten. Één van de gasten blijkt niemand minder dan Rolf te zijn. Zo ontmoeten we de man toch nog. Terwijl we een mok warm bessensap met gin in onze handen gestopt krijgen, luisteren we naar het sappige Zweedse taaltje. Af en toe wordt er iets vertaald. Het drankje ruikt heel straf maar valt wel mee. Zo leuk die onverwachte ontmoetingen! Wanneer de man ook nog eens met brood en kaas op de proppen komt, besluiten we op te stappen. We bedanken hem voor zijn gastvrijheid en wensen iedereen nog een fijne dag. 

We gaan vervolgens op zoek naar het klooster. Achter een houten poort zien we een steile helling naar een verlaten schoolgebouw. Hier loopt de weg dood, dat wil zeggen: de sneeuw is maar geruimd tot hier. Het huis daarnaast is knalgeel geschilderd en er staat een Maria beeld en een kruis op het balkon. Dee Dee besluit aan te bellen. Na enkele minuten gaat de deur open en een nonnetje met lichtblauwe hoofddoek en wit habijt verschijnt. Eenmaal binnen toont ze ons de kapel met daarnaast een sacristie. Ze wonen er met twee. Het zijn katholieke nonnen in een protestants dorp en land. Ze vraagt of we mee willen bidden. Wanneer we haar duidelijk maken dat we wel gedoopt zijn maar niet meer gelovig, wordt ze iets afstandelijker maar ze blijft wel vriendelijk. De Kruisweg bestaat hier uit veertien uitgehouwen kunstwerken, gemaakt door de tweede non die we niet te zien krijgen. Een echte kunstenares als je het ons vraagt. De nonnen leven in stilte, slechts 3x per week praten ze met elkaar. 

De avondkilte doet zijn intrede en leidt ons terug naar de lodge. Voor het eten nemen we nog even een aperitiefje en wat chicken fingers bij de open haard. Het leven in Lapland is niet slecht! Na een uitdagende dag in de buitenlucht voelen we opnieuw een sensatie bij de eerste hap van een overheerlijke zalm. De smaak is heerlijk, zeker in combinatie met de bessensaus.

Uitgeput van de inspannende dag, ploffen we op bed, wachtend op het noorderlicht. Of zijn we nu te optimistisch ?

Lannavaara - huskyslee

De dagen verliezen steeds meer kleur, de lucht is witgrijs en het is net of we in een zwart wit documentaire zitten. Waar is die mooie blauwe lucht van twee dagen geleden gebleven? Toch verbazen we ons ook deze ochtend weer over het geweldige uitzicht vanuit de kamer.

Na het ontbijt trekken we de sneeuw in en dat mag je letterlijk nemen. Af en toe weerklinkt er een zachte plof wanneer we omvallen in de sneeuw. Vallen in de diepsneeuw is net als drijven op de dode zee, moeilijk recht te staan. Gelukkig kunnen we smakelijk om elkaar lachen. We zakken soms tot aan ons middel in de poedersneeuw. Je zou denken dat je er nat van wordt maar dat is niet zo. De poedersneeuw valt als een dekentje rond je en klop je zo van je af. We herontdekken het kind in ons en maken een engel in de sneeuw.

We laten de zuurstof tot ons komen en snuiven de geur van het bos op als een parfum van zoethout en we worden helemaal één met het kostbaarste dat de wereld te bieden heeft: natuur en gezonde lucht. We volgden ons hart naar deze plek, voelen ons hier echt gelukkig, ervaren de schoonheid van de natuur en vieren onze vriendschap en het samen zijn. Hier maken we opnieuw herinneringen. Bij momenten voel ik me echt in de film ‘into the wild’. Na die paar dagen begin ik al nuances te zien in de sneeuw en de lucht. Uren kan ik hiervan genieten zonder op de klok te kijken.

Onderweg passeren we veel sparren met plukken haar. Ons eerste gedacht is dat het de vacht van een dier is, maar het blijkt Old man’s beard, een groen, grijzig haarachtig soort mos te zijn. Het doet dienst als voedsel voor de rendieren en de elanden. Het mos kan je 10 min in je binnenzak steken en dan is het zó droog dat je er een vuurtje mee kan aansteken. 

In het Hoge noorden worden de husky’s al eeuwenlang ingezet als sledehonden. Zelf zo een span mennen is een ‘once in a lifetime experience’. Tijd dus voor wat adrenaline! Dik ingepakt, onder begeleiding van Dean gaan we op avontuur want er wacht ons een trektocht van zo’n 20 km. De fluffy husky’s zijn op hun scherpst bij vriestemperaturen ver onder nul. 35 hondjes staan ons al op te wachten, 5 per span. Elk dier heeft zijn of haar specifieke taak. De dominantste honden staan vooraan, zij die het zwaarste trekwerk verrichten achteraan – een beetje zoals in het echte leven dus. De gids legt ons uit hoe we de slee moeten bedienen.

We kijken er naar uit om over bevroren meren te glijden en de uitgestrekte witte sneeuwvlaktes te trotseren. Een stel dolle honden die niet kunnen wachten om te vertrekken doen de sneeuw uit blijdschap geel kleuren. Nu begrijpen we de stelling ‘Don’t eat the yellow snow’. Net als een echte ‘musher’ ga ik achter op de houten slee staan. Van zodra de poort open gaat, wordt het geblaf oorverdovend. De honden lijken echt blij dat ze met ons op pad mogen, want ze zijn door het dolle heen. Met een luid geroep zetten we de slee in beweging en duiken we de bossen van Lapland in. 

Vooraf werden we gewaarschuwd dat de husky’s in het begin heel enthousiast zijn en nog veel energie hebben. Ik gebruik de eerste meters dan ook veelvuldig de rem die ervoor zorgt dat ze veel meer weerstand voelen. Het is even wennen, maar na een paar minuten voelt het vertrouwd en gebruik ik de rem op gevoel wanneer het nodig is. Wat mij wel verbaast, is dat je totaal niet kunt sturen met de slede, maar dit is gelukkig ook helemaal niet nodig. De husky’s zijn getraind om de slede voor hen te volgen.  Het is een kwestie van netjes in de sporen van de slee voor ons te blijven. Waar de husky’s echter niet op letten is de afstand tussen hun slede en die van het span voor hen. Hier hoort een veilige afstand van een aantal meter tussen te zitten. Afremmen is dus soms nodig. Soms is het spannend, als we een heuvel afgaan en ook snelheid maken. De pure kracht van de honden, de kou op mijn gezicht, de verse sneeuw, de prachtige landschappen en het gezapige tempo maken dit tot een geweldige ervaring. Magisch, een ander woord heb ik er niet voor.  De wind giert om onze oren, de sneeuw kraakt onder onze slede, de husky’s hijgen van inspanning en we zoeven door het ongerepte sneeuwlandschap, langs bomen en over witte meren. De husky die achteraan loopt noemen we ‘Humpty Dumpty’. Hij kijkt liever achterom dan netjes te rennen. 

De belangrijkste regel is dat je bij stilstand altijd op de rem moet blijven staan en je de slee nooit alleen mag laten, anders gaan de husky’s er vandoor. Na een uurtje wisselen we en mag ik genieten van de rust in de slee. Dat valt toch een beetje tegen want het is best koud als je stilzit. Ik geniet tot in de puntjes van mijn tenen, die toch langzaam lijken te bevriezen. De wind op mijn wangen voelt aan als duizenden naaldjes die prikken. Al rennend doen de honden ook af en toe hun gevoeg. In de slede zit ik op ooghoogte van hun achterwerk. Ik moet er geen tekeningetje bij maken zeker? Het is geen aangenaam luchtje.

Ondanks dat we dit een top activiteit vinden, zijn we toch een beetje opgelucht wanneer de lodge in de verte opdoemt, want de gure wind heeft ervoor gezorgd dat we totaal bevroren zijn. In de kennel hebben ze gelukkig al een vuurtje aangestoken zodat we ons wat kunnen opwarmen. Na een warm bessensapje en een koekje, kunnen we er weer helemaal tegenaan. We krijgen nog even de kans om de puppies te knuffelen. Ze zijn zoals verwacht enorm schattig, maar hebben ook al flink scherpe tandjes en zijn net zo enthousiast als wij. Zo hartverwarmend die kleine dutskes. Tijdens deze tocht heeft Lapland écht ons hart veroverd. Het was een magisch avontuur in het land van vijftig tinten wit.

Een uurtje later schuiven we de voetjes alweer onder tafel om een stukje van de Sami cultuur op te peuzelen. Een stoofpotje van rendier staat er namelijk vanavond op het menu. We vragen de dame dat ze de chef zeker moet zeggen dat het eten alweer super is. Zij stuurt de chef en souschef prompt naar onze tafel. Uiteraard maakt Dee Dee hiervan gebruik om opnieuw, maar dit keer dus persoonlijk het recept van de Suovass te vragen. De chef belooft haar het volledige recept op te schrijven. We verbazen ons er elke keer opnieuw over dat alle wensen door de keuken zonder morren worden vervuld. Lactosevrij, geen fan van rood vlees, kleinere porties, … wat er ook gevraagd wordt, alles wordt met de glimlach uitgevoerd. 

Terug in de kamer besluiten we nog even te wachten om onze pyjama aan te trekken want vanavond is er weer kans op noorderlicht. Door de reflectie van de sneeuw wordt het hier nooit echt donker. Onze kamer kijkt uit op de sauna en groot is onze verbazing wanneer we plots een naakte man zien rollen in de sneeuw. Die had duidelijk wat verfrissing nodig. 

Rond 10 uur krijgen we een Aurora alert via de app. We zijn zo opgewonden als een groep husky honden wanneer we naar buiten stormen. We turen gespannen naar de hemel en daar is het in volle glorie. Het lijkt wel of er om de paar minuten een andere dia geprojecteerd wordt aan de hemel. Het groene licht is zo explosief. We worden er zelfs een beetje emotioneel van. Dit is zo een moment dat beklijft en dat zich manifesteert als een onvergetelijk geluksmomentje’. We hebben hier al heel veel geluksmomentjes gehad maar dit is de kers op de taart! Het is bijna middernacht wanneer we ons, lichtjes verkleumd, losrukken van het spektakel en terug naar binnen gaan. We zagen de Aurora Borealis al 4 keer maar nog nooit zo duidelijk. Het is iets dat we nooit zullen vergeten en waar we nog weken over zullen dromen! 

SNOWFLAKES ARE KISSES FROM HEAVEN

Lannavaara - Snowmobile & evening snowshoe walk

Nog nagenietend van gisterenavond worden we wakker. Tijd voor actie vandaag! Na een stevig ontbijt staat er een tocht met de sneeuwscooter op het programma. Ik ben enthousiast maar een gezonde spanning maakt zich van mij meester. De Scandinaviërs worden zo goed als geboren op een sneeuwscooter want er zijn al scootertjes voor kinderen vanaf 4 jaar.  Één met de natuur kunnen we de scooters niet noemen, daar maken ze te veel lawaai voor en produceren ze te veel uitlaatgassen voor.

Wanneer we na enkele minuten worstelen, eindelijk alles aan hebben, voelen we ons echt een Michelin mannetje, maar dat is echt wel nodig om de koude op een scooter te trotseren, denken wij. Groot is onze verbazing wanneer we te horen krijgen dat de scooters verwarming hebben. Zowel de handen als het zitvlak kunnen lekker opwarmen terwijl we rijden.  Gelukkig wil Dee Dee wel sturen want ik voel me toch comfortabeler achterop. Ik ga mijn angst los moeten laten en gewoon moeten vertrouwen op haar rijkunsten. Ze is snel weg met de besturing maar voelt zich nog wat onzeker. We rijden eerst voorlaatst maar laten de laatste passeren zodat we ons niet druk moeten maken als we wat trager gaan.  Communiceren gebeurt met handgebaren waarmee de gids aangeeft dat we moeten vertragen of voorzichtig moeten zijn. We rijden langs typische landschappen van het uiterste Noorden. Nabij de Aurora Mountain lodge gaat het landschap over van de taiga (gebied waar nog naaldbomen staan) in de toendra, de surrealistische hoogvlaktes zonder bomen en struiken met vooral grassen, mossen en korstmossen, richting de Noorse bergen. Het valt ons nu pas echt op hoe weids de omgeving is. We tuffen aan een gezapig tempo door dicht beboste ‘straatjes’ waar heupwiegen boven het zadel handig is meegenomen om deze machine van driehonderd kilogram meer richting te geven en kantelen te voorkomen.

Halverwege houden we halt voor de fika, we krijgen bessensap en een koekje. De zon maakt langzaam plaats voor bewolking, het begint lichtjes te sneeuwen en de wind neemt toe. De scheidingslijn tussen sneeuw en lucht is volledig verdwenen. Hierdoor oogt alles wat surrealistisch. Onze gids toont ons even hoe diep de diepsneeuw naast het pad wel is en legt ons uit waarom het pad dat we volgen, ‘the magic bus tour’ wordt genoemd. Op het parcours bevindt zich nog een oude afgedankte bus, een herkenningspunt voor de gidsen in het anders zo monotone landschap. Dee Dee probeert me te overtuigen om zelf ook even het stuur over te nemen, maar ik twijfel. De andere dames hebben ook allemaal al gereden en ik wil niet onderdoen dus besluit ik het ook eens te proberen. 

Aanvankelijk vind ik het moeilijk om mijn snelheid constant te houden maar dat went snel. Als bestuurder moet je echt alert zijn, vooral op de kleine bosweggetjes maar op de rechte stukken drijf ik de snelheid soms fors de hoogte in en voel ik de power van de scooter pas echt. Ja ik heb een zware voet! Op de snelheidsmeter zie ik dat ik 40 km/uur rij. Dat lijkt niet veel maar het geeft toch een adrenaline kick. Door de gemonteerde ski’s is het makkelijk om de voorganger te volgen.  Deze tocht brengt de innerlijke avonturier in mij naar boven en mijn zintuigen staan constant op scherp. Het is wel redelijk belastend voor de armen en schouders. Ook al was ik de afgelopen week zenuwachtig voor mijn allereerste sneeuwscooter ervaring, nu overheerst het enthousiasme. De wind laat mijn wangen rood gloeien, maar koud heb ik het niet. Deze tocht mag best nog wat langer duren! Na twee uurtjes, arriveren we terug aan de lodge waar het tijd is voor de lunch.  Nog vol adrenaline gaan we aan tafel. Wat ben ik blij dat Dee Dee mij heeft kunnen overhalen. TOP ervaring! 

In de namiddag nemen we wat rust en lezen een boek want na het diner staat er een avondwandeling met sneeuwschoenen op het programma en dat zou best vermoeiend kunnen worden. Toch kijk ik er naar uit want in tegenstelling tot skiën moet ik geen zware en oncomfortabele skischoenen aantrekken en niet sleuren met lange skilatten. Omdat we straks nog naar buiten moeten voor een inspannende wandeling, besluiten we geen alcohol te drinken maar dat is buiten de verkoopstechnieken van de serveuse gerekend. Ze heeft namelijk een lekkere cocktail bedacht, zegt ze. We besluiten er eentje te nemen en deze te delen. Het grasgroene drankje is inderdaad heel erg lekker. Het avondeten zelf is niet echt mijn ding. Na het avondeten gaan we nog wat rusten in afwachting van onze avond activiteit. Eerlijk is eerlijk, het valt toch wel een beetje tegen dat we opnieuw naar buiten moeten. Binnen is het lekker warm en gezellig en nu moeten we weer de koude trotseren. Normaal kruipen we al om half 10 ons bed in want we zijn best moe na een intensieve dag in de sneeuw, maar we laten geen kans onbenut om nieuwe spannende dingen te beleven. Dus duffelen we ons opnieuw goed in en trekken we vol goede moed naar buiten. 

Voordat we eraan beginnen, krijgen we een uitleg over de techniek. Het is even wennen met die ‘tennisrackets’ onder onze voeten waarbij we het gevoel hebben schoenen te dragen die 4 maten te groot zijn, maar het went snel. De plastieken sneeuwschoenen hebben een breed vlak met scherpe punten waardoor we niet door de sneeuw zakken en meer grip hebben. Ze zien er misschien niet echt hip uit maar niemand denkt hier aan het schoonheidsideaal. Het ‘racket’ zit aan de achterkant los, zodat we soepel kunnen lopen. Sneeuwschoen wandelen is in feite diepsneeuw wandelen en dus redelijk vermoeiend, maar gelukkig leveren we deze inspanning in de meest gezonde lucht van de wereld. We besluiten helemaal achteraan te lopen. Diegenen die voor ons lopen, hebben al een mooi wandelpad gemaakt. Krrr krrrr de sneeuw onder onze voeten kraakt bij elke stap. Het is niet mogelijk nog dichter bij de natuur te komen. Onze koplampjes verlichten de sneeuw en de bomen rond ons. Het is een beetje de processie van Echternach maar ons geduld wordt beloond. We verbranden ongemerkt massa’s calorieën. We ploeterden met onze groep en gids Dries doorheen de diepsneeuw op zoek naar sporen van sneeuwhaas, eekhoorntjes, rendieren en elanden. 

Halverwege stoppen we en dat betekent dat onze sneeuwschoenen even uit moeten. Gelukkig is Dee Dee nog heel soepel en kan ze mijn schoenen losmaken want bukken blijft voor mij toch echt een hinderpaal. In de lavvu brandt Dries een vuurtje, krijgen we uiteraard weer warm bessensap en een koekje en vertelt hij ons verhalen over het noorderlicht. Er zijn 3 soorten Sami, de zeesami, de woudsami en de bergsami die ieder hun eigen sage hebben over dit natuurverschijnsel. Net wanneer de rook me bijna te veel wordt, vertrekken we terug. Het tempo wordt serieus opgevoerd. Ondanks de lichte sneeuw en de wind, hebben we het heel erg warm. 

Ook al kan ik met stelligheid zeggen dat wandelen met sneeuwschoenen door de poedersneeuw vermoeiend is en ik naar het einde toe behoorlijk sta te puffen, ik heb toch heel erg genoten! Door de sneeuw wandelen vraagt echt veel meer energie dan gewoon wandelen.  Het stille en weidse landschap, het gevoel alleen te zijn op de wereld, te midden van al dat wit … zalig! Hoewel zware bewolking ons het zicht op de aurora borealis ontzegt, is iedereen blij. We keren terug naar de lodge, een ervaring rijker.

TO APPRECIATE THE BEAUTY OF A SNOWFLAKE,

IT IS NECESSARY TO STAND OUT IN THE COLD

Lannavaara - Mangigarden rendierenfarm

Zoals men wel eens zegt ‘Ochtenstond heeft goud in de mond’, zo voelt het ook voor ons. Om half 6, wanneer ik voor het eerst mijn ogen open, is de zon al lang opgekomen. Hoe anders dan thuis, waar de rolluiken elk streep licht tegenhouden. Toch went het snel, vanuit ons bed dat betoverende winterwonder landschap te aanschouwen. We hebben vandaag een vrije voormiddag en het plan was om dus ietsje langer te blijven liggen onder onze warme dons maar bij het zien van dit mooie landschap, zijn we toch te enthousiast om te blijven liggen. Het heeft best wel wat bijgesneeuwd vannacht maar nu schijnt het zonnetje alweer. Aan het ontbijt beslissen we naar Lannavaara, op ongeveer 1 km van de lodge te gaan. We trekken er op uit met de kicksleds, een ijsstep waarbij de wielen vervangen zijn door glijders. Hiermee kunnen we ons soepel voortbewegen in de dikke laag sneeuw en ijs. Al snel merken we dat het toch redelijk vermoeiend is, vooral bergop. Die stukjes doen we gewoon te voet.

Enkele huisjes en een kerkje vormen samen het dorp. De typische gekleurde huisjes maken het heel pittoresk. Het is niet groot en het lijkt hier wel verlaten.  Het is zo afgelegen en we zijn omringt door een prachtige natuur. Het landschap is de gedroomde plek om het verleden te vergeten en in het moment te leven. Het is stil rondom mij en stil in mijn hoofd. Ja, ik kom helemaal los van de drukte in mijn hoofd en concentreer me op mijn ademhaling. In de lodge hebben we niet de gelegenheid om met locals te spreken maar tijdens onze wandeling merken we dat de inwoners van Lannavaara super vriendelijk zijn. We slaan een praatje met een dame die hier al heel haar leven woont. Haar kinderen zijn uitgezworven naar de grote stad Kiruna.

De kleine protestantse herdenkingskerk van Prinses Eugenia steekt met haar gele gevel en blauwe ramen mooi af tegen het witte landschap. De eigenlijke gebedsruimte is sober met gebedsbanken, een doopvont en een orgeltje. Handlar’n is de enige winkel in het dorp die ook dienst doet als apotheek. 

‘s Middags lunchen we in de lodge, pastasalade met gerookte zalm en dille en een heerlijke broccoli soep, al smaakt die volgens ons naar prei.

Wie Lapland zegt, zegt rendieren. In Lapland zijn meer rendieren dan mensen. De dieren bezitten hier een bijzondere status. Ze zijn half wild, half gedomesticeerd en dragen zonder uitzondering een oormerk. Van de dieren gaat weinig verloren: ze worden gekweekt, gegeten en ook hun huid is gegeerd. Rendiervlees staat bekend als een van de gezondste vleessoorten ter wereld, omdat de dieren zich vooral voeden met mossen en droge grassen.

Rondom de Aurora Mountain Lodge is de Lapland tundra van de Sami, de inheemse bewoners van Lapland die leven voor en dankzij hun rendieren. Ze leefden vroeger diep in de bossen in hutten maar vandaag zijn de meesten gedomesticeerd. We maken kennis met Gustav, een Sami van 22 jaar met veel gevoel voor humor. We mogen hem alles vragen maar onze chauffeur zei ons nooit te vragen hoeveel rendieren een familie heeft. Dat is net alsof je vraagt hoeveel geld er op iemand zijn bankrekening staat. Gustav heeft er blijkbaar niet veel moeite mee want hij zegt ons quasi onmiddellijk dat hij 10 rendieren heeft. We mogen de dieren mee gaan voederen en ieder van ons krijgt een beetje  rendiermos.

De dieren kijken ons met hun donkere ogen met gezonde argwaan minutenlang aan.  Het lijkt wel of ze zijn gefixeerd op nakend gevaar. Ik zak door mijn knieën en zoek toenadering tot één van de beestjes. Hij laat zich gewillig strelen maar ik schrik toch wel even wanneer hij met zijn volle gewicht tegen me aan wil leunen. ‘He is in love’, zegt Gustav al lachend. Blijkbaar moet je rendieren niet over het hoofd strelen want dat windt hen seksueel op. Dat weten we dan ook weer. 

Wanneer Gustav de vragen beantwoordt, wandel ik al even verder en kom ik oog in oog te staan met het enige witte rendier in de weide. Een magisch moment, ik ben op slag verliefd. 

Het kinderliedje over ‘Rudolph the Red-Nosed Reindeer’ speelt door mijn hoofd:

Rudolph the Red-Nosed Reindeer
Had a very shiny nose
And if you ever saw it
You would even say it glows

Na het voederen kruipen we even in de lavvu, de vroegere thuis van de Sami. Afwachtend nemen we plaats op de rendiervellen. Er staat één stoeltje en daar ben ik blij om want zo zitten op een rendiervel, dat kunnen mijn oude knoken niet aan. Gustav vertelt ons een beetje meer over zijn voorouders. De verhalen leven vooral verder via familieleden van eerdere generaties, die de basis van hun eigen religie, cultuur en tradities graag uitleggen. Het volk heeft een rijke geschiedenis. Om toch een beetje comfortabeler te zitten, worden we uitgenodigd in een soort blokhut voor een speciale ‘Lapse koffie’. Het blijkt koffie met een streepje joik. Dat zou ik nog lusten, ware het niet dat er nog een ander ingrediënt wordt toegevoegd, namelijk een bevroren blokje Lapse kaas. Het zou een zachte maagvuller zijn, om ons nog beter te wapenen tegen de kou buiten en gek genoeg vonden sommigen het nog lekker ook. Volgens Dee Dee heeft het veel weg van haloumi. 

De typische klederdracht van de Sami wordt in het dagelijkse leven niet veel meer gedragen maar voor feesten wordt dit nog wel gedaan.  Het kostuum bestaat uit de 4 basiskleuren: blauw voor de lucht en water, groen voor de natuur, geel voor de zon en rood voor de aarde.  Gustav leert ons een woordje Sami. ‘Mu namme lea’ betekent ‘mijn naam is’. We gaan het rijtje af en zo leren we gelijk onze groepsleden wat beter kennen. Waar we vandaan komen en wat we beroepshalve doen, mogen we gelukkig in het Engels zeggen. 

Eerst nog even een foto maken van de groep: Evi en Sven - Guillaume en Julie - Dee Dee en ik - Annick en Jan - Thomas en Charon - Karen en Bert. We nemen afscheid van Gustav en wandelen terug naar de lodge. Vanavond staat er eland steak op het menu. Ik ben zeker geen vegetariër maar donkerrood vlees eten daar heb ik het toch wat moeilijk mee. Ik heb dus het alternatief besteld, pasta à la norma. Daar ben ik super blij mee want wanneer ik later van Dee Dee een stukje eland proef, vind ik het qua smaak een beetje op lever lijken. 

Het is helder en de lucht heeft een mooie rode kleur. We besluiten dus naar onze kamer te gaan om vanavond weer eens optimaal van het uitzicht te genieten en te hopen op een streepje noorderlicht. Al die gezonde buitenlucht moet ook vannacht weer resulteren in een zalige nachtrust.

Ze bestaan echt, van die geluksmomenten waar we nog heel lang van gaan kunnen nagenieten. Het noorderlicht is er zo een. Zo indrukwekkend dat iedereen stilvalt. Een moment waarin bijna iedereen even de adem inhoudt. Om 10 uur laat iemand uit de app Noorderlicht alarm ons weten dat er zwak noorderlicht te zien is aan de lodge. Ik maak Dee Dee wakker en we installeren statief en camera. Plots verschijnt de mooie groene gloed aan de hemel. Het noorderlicht aanschouwen vanuit ons bed … zalig!

ADOPT THE PACE OF NATURE, HER SECRET IS PATIENCE

Lannavaara - Ijsvissen en huskywandeling

Meestal vind ik het vreselijk als ik wakker wordt voor de wekker afgaat. Het liefst draai ik me dan nog eens om, om die laatste minuten slaap mee te pikken. Maar vandaag niet. Vandaag kan ik niet wachten om uit mijn bed te springen. Ik voel het tot in de toppen van mijn tenen, dit wordt een mooie dag.  Niet alleen omdat we ons op de meest romantische plek ter wereld bevinden maar ook omdat ik vandaag jarig ben en wat is er nu leuker dan wakker worden in een Frozen-achtige sprookjeswereld. Tijdens de eerste nacht in De Aurora Mountain Lodge, toonde Zweeds Lapland al meteen een adembenemend schouwspel. Ook vannacht heb ik wel wat wakker gelegen maar dat was geenszins vervelend met die heldere sterrenhemel boven me. Veel tijd hebben we ’s morgens niet nodig want we moeten ons niet wassen. ‘Niet wassen?’ hoor ik jullie al denken en ja ook wij moeten daar even aan wennen maar voor een dag in de buitenlucht is het echt beter van niet zei de medewerker van de lodge ons gisteren. Het water zou de opperste huidlaag aantasten. Maar wij gaan ervan uit dat de niet zichtbare plekjes geen kwaad kunnen. Dus springen we toch maar even onder de douche en laten we gewoon het wassen van ons gezicht achterwege. Ook make-up is uit den boze want je fond de teint, oogschaduw en blush kan gewoon vastvriezen. Jullie horen het al, selfie week wordt het zeker niet want echt flatterend gaan we er na een paar dagen niet meer uitzien maar het landschap is zo mooi dat dat alles compenseert. 

Om half 6 komt de zon op en worden we in ons glazen huisje langzaam wakker. We hebben het ‘Lapland dream’ programma geboekt en kunnen eigenlijk niet wachten tot we eindelijk de deur uit kunnen. De zon ‘ontwaakt’, maar de buitentemperatuur nog niet. Die geeft min 10 graden aan. Het ontbijt is ook alweer heerlijk, lekkere vers gebakken broodjes, spek met ei en een wafeltje als dessert … meer moet dat niet zijn. 

Na het ontbijt trekken we terug de natuur in om te gaan ijsvissen. Voor de Scandinaviërs van het hoge Noorden is dit dé activiteit in het weekend en iets wat bijna iedereen af en toe wel eens doet. Ik moet eerlijk bekennen dat ik er de lol niet van in zie om aan de waterkant te vertoeven en naar een dobber te staren maar het zit nu eenmaal in het programma.  We zitten met z’n allen achterop een sneeuwscooter in een slee en glijden zo naar een bevroren meer in de buurt. We begeven ons letterlijk op glad-ijs. Met een stevige handboor maken we eerst een gat in het ijs. Daarna krijgen we een ‘pilki’, een schattig vishengeltje waar we een worm aan bevestigen en laten we ons lijntje voorzichtig in het gat zakken om dan vervolgens in spanning te wachten. Veel geduld moet je hebben als je gaat ijsvissen en als er nu iets is wat ik niet heb …  Eerlijkheidshalve moet ik wel bekennen dat de zon die mijn gezicht opwarmt terwijl ik op een rendiervelletje zit, me een sereen gevoel geeft.  De schoonheid van ijsvissen schuilt in zijn eenvoud. Een sessie ijsvissen zou bijna als een soort meditatie kunnen worden beschouwd en ook al was ik vooraf wat sceptisch, ik vond het eigenlijk best leuk.

Een paar keer per dag is het fika-tijd in Zweden, wat vrij vertaald ‘koffie en gebak’ betekent. Voor Zweden is fika echter niet zomaar een tasje koffie of thee drinken, het is een moment van rust waar dat kopje geurende, zwarte koffie of dat tasje thee in combinatie met een lekkernij centraal staat. Het liefst in het bijzijn van vrienden of familie.  Van de kou en het buitenleven krijg je honger dus maakt Jana een vuurtje waarop ze koffie, thee en bessensap opwarmt. Het wordt vergezeld van een lekker kaneelbroodje. Ik kan wel wennen aan die fika!

’s Middags wandelen we naar de lavvu, waar we gaan lunchen. Een pluim rook ontsnapt uit de bovenkant van de tipi. Jana heeft net een vuurtje aangestoken en hierop maakt ze de echte Lapse Suovass, een schotel met rendiervlees, wortels, pastinaak, ui en aardappeltjes. Het sausje is op basis van champignons en room. Hier gaat volgens mij zelfs een vegetariër na een paar dagen vlees eten. Hoe lekker is dit! Dee Dee wil absoluut het recept maar buiten de duidelijke groenten wordt er niet veel meer op het papiertje geschreven. De kruiden zal ze er zelf moeten bijdenken en laat dat nu het echte geheim van het gerecht zijn. De rook in de tipi bedwelmt ons bijna dus we zijn blij wanneer we opnieuw frisse lucht kunnen opsnuiven. 

Een echte hondenliefhebber kan je me niet noemen, meestal loop ik met een grote boog rond de beestjes heen maar husky’s zijn hierop een uitzondering. Ze zien er zo schattig uit en zijn bijzonder zachtaardig. Vandaag maken we een huskywandeling over de besneeuwde vlaktes. We horen de honden trouwens alweer eerder dan dat we ze zien. Enthousiast en hard geblaf komt ons al van ver tegemoet. Na de uitleg van de gids is het tijd om ons huskyteam beter te leren kennen. Dat betekent: knuffelen en dat is toch wel een smeltmomentje! De meeste honden houden namelijk van menselijk contact en leunen tegen onze benen in de hoop dat we ze trakteren op gestreel en geknuffel. Met hun indringende blik kijken ze ons aan en stelen ze onmiddellijk ons hart. Dee Dee krijgt als eerste een riem rond haar middel waaraan Solo wordt vastgemaakt. Solo is echter het sterkste dier van de roedel en het eerste stuk van de wandeling is dan ook verschrikkelijk vermoeiend voor haar. Ik besluit al snel dat ik ga passen om met deze hond te wandelen maar halverwege wanneer een rustpauze wordt ingelast, mag Dee Dee de hond aan een sterke man toevertrouwen, terwijl ik mag wandelen met Wilma, een iets ouder beestje. Ik ben heel blij met haar want ze is super lief en rustig.

De Zweden worden al jaren bestempeld als één van de gelukkigste mensen ter wereld en ik begrijp het volkomen. Die oernatuur maakt ook mij gelukkig. Na de wandeling gaan we iets drinken aan de open haard alvorens opnieuw naar onze kamer te gaan om nog wat te rusten voor het avondmaal.

Om 6 uur zitten we weer als eersten in de eetzaal voor een overheerlijk diner. Kabeljauw met zwarte rijst en groentjes en als toetje een panna cota van cloudberries, het oranje besje dat hier tijdens de zomermaanden super populair is. Het ziet er alvast allemaal weer heel gastronomisch uit. 

Wanneer we aan tafel zitten, begint het te sneeuwen. Eenmaal buiten houden we even halt om de sneeuw te bestuderen. De vlokjes zijn helemaal anders dan in België en lijken net uit een Disney-film te dwarrelen. Hopelijk legt de verse sneeuw een mooi wintertapijtje op de bomen zodat we morgen wakker worden met een extraatje. Vanavond aflevering twee van de mol en dat wil ik zelfs in het paradijs niet missen. 

WHEN SNOW FALLS, NATURE LISTENS

Lannavaara - Aurora mountain lodge

Woehaaaaa! Wat hebben we er zin in! Op reis gaan is natuurlijk altijd leuk maar Lapland staat al zo lang op nummer 1. Deze week gaat dus een lang gekoesterde wens in vervulling. We vertrekken met SN vanuit Brussel om 7 uur ’s morgens richting Fins Lapland. Gelukkig hebben we gisteren in het Sheraton een kamer gereserveerd, zodat we toch iets langer in ons bedje kunnen blijven liggen. Om half 5 in de ochtend is het al best druk in de vertrekhal maar iedereen trekt naar de zon dus aan onze incheckbalie zijn we zo goed als alleen. Mondmaskers zijn enkel nog verplicht op het vliegtuig. Het zicht vanuit het vliegtuigraampje is ongekend mooi: de wereld onder ons wordt al snel wit, en wit blijft het. Van het passeren van de poolcirkel merken we natuurlijk niets, maar een beetje bijzonder vinden we het wel.  We landen in Kittilä om 10u25. In deze mini luchthaven zijn er slechts 2 transportbanden dus missen kunnen we niet. Het is even geduld hebben want uiteraard komt mijn bagage als allerlaatste van de band. Eens op Finse bodem worden we opgehaald voor onze transfer naar de lodge. Daar waar er in België onmiddellijk een file ontstaat van zodra er sneeuw ligt, zijn hier de wegen helemaal sneeuwvrij. De rit neemt ongeveer 3 uur in beslag want de Aurora Mountain Lodge heeft een prachtige ligging ver van de bewoonde wereld. Het is er ongezien afgelegen, zelfs naar laplandnormen. Tijdens het eerste gedeelte van de rit passeren we een ski-oord waar het nog druk is. Even later komen we in ‘the middle of nowhere’. De feeërieke bossen gaan hier over in ruwe hooglanden en de eerste hoge bergen aan de Noors-Zweedse grens schitteren op de achtergrond. De zon schijnt en het is zo’n -5°C dus dat valt al reuze mee. In de bus krijgen we alvast een lunch pakketje en ze hebben goed geluisterd want op mijn pakje staat ‘lactose free and no red meat. 

De Lodge wordt gerund door een Zweeds-Vlaams-Nederlands team en we worden gastvrij ontvangen door de medewerkers van de kleinschalige lodge. Het ademt huiselijkheid en de open haard in de ontvangstruimte zorgt voor een gezellige warmte. Nobody ends up here by coïncidence. De gasten zijn bijna uitsluitend Belgen, zowel Franstalig als Nederlandstalig dus wordt de uitleg in het Engels gedaan. Bij een reis naar Lapland is het allerbelangrijkste (na het zien van het noorderlicht): zorgen dat je warm blijft. De voorpret begint al bij het passen van de kleding. De grote kledingruimte lijkt wel een outdoor winkel, waar gasten alle benodigde kleding en accessoires kunnen vinden. We krijgen een dikke overall en skibroek, Daarna passen we onze winterboots en krijgen we een berenmuts. Geen ‘Haute couture’ kleding, maar we gaan wel lekker warm blijven met die temperaturen ver onder het vriespunt. 

Omdat we hier dus voornamelijk zijn om het noorderlicht of Aurora Borealis te aanschouwen, hebben we gekozen voor een Aurora Mountain Suite, de suite van het hotel maar beter te beschrijven als een glazen kubus. Wel eentje met driedubbel glas gelukkig. Het biedt een zeer indrukwekkend venster op één van ’s werelds meest betoverende landschappen. Groot is het niet maar vanuit onze kamer hebben we een mooi zicht op de Nunasvaara, een heilige Sami berg. De setting is echt onbetaalbaar: dit is de ultieme locatie voor liefhebbers van rust, natuur, authenticiteit en desolate landschappen.

Ik moet het jullie niet vertellen dat het stresserende tijden waren met die f**king corona maar ook al hou ik helemaal niet van de winter, toch word ik instant kalm van die prachtige natuur rondom mij, dit winterwonderland met bevroren meren en eindeloze sneeuwvlakten. Dus we ademen in, ademen uit, zuchten eens diep en zijn blij met wat er wel nog kan in deze tijden. Ons avontuur is gestart! Waarom wil een mens naar deze uithoek van de wereld komen? Simpel, omdat het leven hier intenser wordt beleefd. Ik heb het gevoel dat we hier het leven opnieuw gaan “be-leven”. De wereld om ons heen is vaak druk, luid en gehaast dus af en toe op stop duwen is nodig want stilte en rust doen meer dan je denkt. Ik besef nu dat ik me soms niet bewust ben van mijn onrust. We zijn zo gewend dat er voortdurend prikkels zijn rondom ons dat we zelfs wat ongemakkelijk worden van totale stilte. Hier bepaalt de sneeuw het ritme van de dag.  

Ter plekke downloaden we een speciale app die ons op de hoogte houdt van de KP-index, de waarde waarmee de geomagnetische activiteit wordt gemeten. De waardes schommelen van 0 tot 10. Hoe hoger het cijfer op de index, hoe intenser het poollicht. Hier in de lodge hebben ze ook een Aurora whatsapp groep, waarbij we geïnformeerd  worden wanneer het licht zich laat zien.

Het landschap is  adembenemend mooi en, op het kraken van verse sneeuw onder onze voeten na, ook heel stil. Het hart van hondenliefhebbers gaat hier sneller kloppen want de lodge heeft een mooie huskykennel van ongeveer 60 Alaskan husky’s. Van zodra we de kennel binnengaan en Seppe 4 honden loslaat, beginnen ze allemaal te blaffen. Maar, blaffende honden bijten niet, toch? Ik krijg instant zin om het liedje ‘who let the dogs out’ te zingen. Ze houden van knuffelen en dat zullen we geweten hebben. De zon gaat langzaam onder en plots valt ook de koude over ons. Tijd dus om op te warmen aan de openhaard. Vanavond gaan we op zoek naar het noorderlicht dus maken we ons de bedenking dat we ons straks toch wat dikker zullen moeten aankleden. 

Rond 6 uur trekken we naar het restaurant voor ons diner. Als voorgerecht krijgen we een heerlijke vissoep. Dee Dee gaat voor het standaard hoofdgerecht, eland burger maar ik heb toch voor kip gekozen. Vooraf had ik aangegeven geen rood vlees te eten maar hier zijn ze zo trots op hun vlees dus ik heb mezelf voorgenomen dat, wanneer er rendier of eland op het menu staat, toch een stukje te proeven. En ik moet zeggen, die eland is heerlijk maar het is het dessert dat ons echt kan bekoren, crumble van rode vruchten. Het is voor mij duidelijk, ik ga hier mijn gewicht niet kunnen behouden maar het is congé en ga het niet aan mijn hartje laten komen.

Na het diner moeten we opnieuw de ijzige koude  trotseren. Hoe meer de avond valt, hoe meer de temperatuur naar beneden duikelt. Omdat het helder is vanavond besluiten we op noorderlicht expeditie te gaan. Niet evident na zo een vermoeiende reisdag maar we zouden het ons niet vergeven als het aanwezig is en we hebben het niet gezien. 

Om half 9 staan we helemaal uitgedost als Michelin mannetjes klaar om in de slede te gaan zitten. Wat is het koud! De wind blaast hard tegen de kleine stukjes gezicht die niet bedekt zijn. Elke ademhaling voelt aan alsof we een heel zakje muntjes in één keer hebben ingeslikt. Onze sjaal is helemaal beslagen daar waar we uitgeademd hebben en na een tijdje heb ik nog slechts een vage herinnering aan het feit dat ik 10 tenen heb. En ja hoor: langzaam, heel langzaam ontvouwt zich aan de nachtelijke hemel de Aurora. Het poollicht, Noorderlicht of onder de wetenschappelijke naam bekend als de ‘Aurora Borealis’ is één van de meest indrukwekkende natuurverschijnselen. Het ontstaat bij uitbarstingen van de zon waarbij grote hoeveelheden geladen deeltjes het heelal in worden geslingerd. In de buurt van de aarde buigt het magnetisch veld de deeltjesstroom af richting Noordpool. Wanneer deze in de atmosfeer botsen op zuurstof- en stikstofatomen, komt een gigantische hoeveelheid energie vrij. Het resultaat is een visueel spektakel met groene tot paarsrode licht sluiers.

Een sluier van groen die traag overgaat in een spiraal om uiteindelijk een langgerekte parabool aan de noordelijke hemel te worden. Maar wat ik ook probeer, ik krijg het niet op foto vastgelegd en dat frustreert me aanvankelijk mateloos maar na enkele minuten geef ik het op en besluit ik gewoon te genieten van dit wonderlijk schouwspel. Je kan geen afspraak maken met het noorderlicht maar volgens Dries brengt voor de eerste keer in je leven het noorderlicht aanschouwen met iemand die je graag ziet, geluk. 

Na een tijdje rijden we nog verder de donkere nacht in en midden op het meer stoppen we. De gids maakt een kampvuur. ‘Een kampvuur op het ijs?’ hoor ik jullie denken. Ja hoor, dat kan gewoon in Lapland. Het ijs is zo dik, dat kan wel wat hebben. Om bij het vuur te komen, moeten we best wat moeite doen want we zakken soms tot aan de knieën in de sneeuw. Gelukkig krijgen we een warm bessensapje om wat op te warmen. Marshmallows worden boven de vlammen geroosterd. Gezeten op een rendiervel, probeer ik te genieten van de sfeer maar de koude wordt me toch wat te veel. Ik ben dan ook blij wanneer we terug naar de slede kunnen en weer naar de lodge rijden. 

Terug in onze suite maken we ons klaar voor de nacht.

AND THEN THERE WAS SILENCE!

Off we go to Lapland

Bovenaan op onze ‘friends bucket list’ staat al een paar jaar ‘het noorderlicht aanschouwen’ want eerlijk is eerlijk, het zien van de Aurora Borealis is een beetje de heilige graal. Er zit dus maar 1 ding op en dat is afzakken naar het hoge noorden. We hebben er 3 jaar voor gespaard en staan aan de vooravond van onze wintervakantie naar Lapland. Het is wel een beetje gek dat nu de bladeren hier terug aan de bomen komen en het eindelijk een beetje warmer wordt, wij afzakken naar een winterse bestemming.  Lapland is geen echt land maar een regio die zich uitstrekt over het noordelijke deel van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland. Wij gaan naar Lannavaara, een dorp in het Zweedse gedeelte op 68º noorderbreedte, waar we op zoek gaan naar dat befaamde natuurfenomeen. Hopelijk hebben we geluk. Er mag namelijk geen bewolking zijn en ook een volle maan speelt in het nadeel omdat ze te veel licht geeft waardoor de kleuren van het poollicht minder goed waarneembaar zijn. Het goede nieuws is dat wij vooraf gekeken hebben en onze datum gekozen hebben aan de hand van de maan.  Als het meezit, zouden we dus op een heus schouwspel getrakteerd kunnen worden. Dat het koud zal zijn, dat weten we maar een droge -20°C in het hoge noorden is heel wat beter te verdragen dan een natte graad of 5 onder 0 in België. Het is alweer een tijdje geleden dat ik op reis ging naar de sneeuw en ik kan niet wachten om daar helemaal ‘tot rust’ te komen. Al weet ik stiekem ook dat ‘tot rust komen’ een illusie zal zijn op deze reis.  Jodelahitie, jodelahitaa!