Parijs dag 3 - van Canal St Martin, via Père Lachaise naar Piaf

Vandaag gaan we naar Canal Saint Martin, een kanaal in het noordoosten van Parijs dat door vier verschillende arrondissementen stroomt. Het stuk(je) waar wij langs lopen is het smalle gedeelte met enkele bruggetjes en sluizen. Langs het kanaal bevinden zich talrijke fabrieksgebouwen uit de 19e eeuw, waaronder de oudste elektriciteitscentrale van Parijs en een oude papierfabriek. Het is een gezellig, rustig en pittoresk stukje écht Parijs waar we lekker in de schaduw onder de bomen wandelen, terwijl de zon in het water glinstert. Bij de schitterende draaibrug maak ik me even de bedenking hoe fijn het zou zijn mocht de Solveig hier plots voorbij varen. Rudi en Diane zitten in Frankrijk en varen opnieuw richting Parijs ‘as we speak’ maar ja … varen gaat niet zo snel natuurlijk. Jammer genoeg is de wandeling langs het kanaal snel voorbij. 

Bij het Square Frederick Lemaitre verdwijnt het water onder de grond. Hier staan twee standbeelden. De eerste is de man waar dit plein naar is genoemd, een zeer beroemd acteur. Victor Hugo was zeer onder de indruk van zijn acteertalent en heeft zelfs geprobeerd hem naar de Comedie Française te halen. Het standbeeld aan de overkant is een herinnering aan La Grisette uit de 19e eeuw. Deze dames van lage klasse en meestal in grijze kleding, deden allerlei bijbaantjes tussen de 17e en 19e eeuw. Deze ‘dame’ was rozenverkoopster in 1830. 

We zetten onze wandeling verder in de richting van het beroemde kerkhof Père-Lachaise. De weg er naartoe is nu niet de meest aangename. We passeren het heiligdom van enkele clochards. Ze hebben niet te klagen want hun living is zelfs uitgerust met een heuse sofa. Alles oogt een beetje verloederd en zelfs het prachtige gebouw Lycée Voltaire, genoemd naar de Franse schrijver, essayist en filosoof, kan hier niets aan veranderen. Het prachtige gebouw staat namelijk volledig in het stof vanwege de wegenwerken die er plaatsvinden. 

Bij Père-Lachaise aangekomen, nemen we de hoofdingang van het 44 hectare groot kerkhof. Hier staan ongeveer 69.000 grafzerken verspreid tussen de bomen. De ligging op de heuvel met de fraaie naam Champ-l'Évêque is prachtig en in elk seizoen is het een bijzondere plek. Dat klinkt misschien een beetje vreemd voor een begraafplaats maar Père-Lachaise is meer dan dat. Het is een stad in de stad en werd aangelegd in de vorm van een Engelse tuin. Kosten nog moeite werden gespaard voor de aanleg maar initieel werd er bijna niemand begraven. Wie wilde er nou begraven worden buiten de stadsmuren? Dat was toch alleen maar voor het gepeupel? Acht jaar na de opening waren er ongeveer 800 graven. Nadat de schrijvers Molière, Jean de La Fontaine en het bijzondere koppel Abaelardus en Heloïse er hun laatste rustplaats kregen, wou iedereen echter op Père Lachaise begraven worden. Nu is het dé plek om op zoek te gaan naar graven van bekende schrijvers, zangers en zangeressen, maar ook beroemde wetenschappers, staatsmannen, kunstenaars en componisten.

Opvallend is dat ook veel buitenlanders zoals Russen en Japanners op deze plek in Parijs begraven willen worden. Het lijkt wel of we zijn in een pelgrimsoord. Zeker bij het graf van de in 1971 overleden zanger van The Doors, Jim Morrison. Een ware trekpleister voor fanatieke fans die nog iets proberen mee te nemen van het restant van de grafsteen. Blijkbaar werd zijn grafsteen al drie keer vervangen dus staat er nu een hek voor. We komen voorbij het graf van Suzon, een jonge vrouw van 21 in de bloei van haar leven. Zij hield waarschijnlijk van lezen en muziek. Ze werd op 13 november 2015 door terroristen vermoord toen zij van haar leven aan het genieten was in de Bataclan. Met haar stierven die dag nog veel meer jonge mensen. We hebben haar niet gekend maar toch raakt ze ons. 

Alle graven hebben een nummer wat het zoeken toch iets gemakkelijker maakt. Op nr. 68 ligt Édith Giovanna Gassion begraven. Voor de meesten een onbekende naam, maar de naam Édith Piaf kent zo goed als iedereen. Ze werd op 19 december 1915 geboren in één van de armste wijken van Parijs. Haar ouders waren kroegzangers en Édith had een niet bepaald gelukkige jeugd. De eerste levensjaren brengt ze door bij haar oma die een bordeel runt in Normandië. In 1935 wordt ze ontdekt door een nachtclubeigenaar die vlak voordat Édith succes krijgt, wordt vermoord. Édith is de hoofdverdachte, maar wordt vrijgesproken. Raymond Asso neemt haar onder zijn hoede en geeft haar de naam Piaf, wat in het Frans ‘mus’ betekent, gekozen vanwege haar kleine gestalte van 1.40 meter. Vanaf dat moment begint haar carrière te lopen. Op het eind van haar leven, gaat haar gezondheid snel achteruit, maar ze blijft optreden. In 1960 stort ze onder invloed van pijnstillers en alcohol in op het podium. Op 10 oktober 1963 overlijdt Édith Giovanna Gasson op 48 jarige leeftijd aan de gevolgen van leverkanker. Haar lijfspreuk was ‘Ik heb nergens spijt van’ ofwel ‘Non, je ne regrette rien’.

We verlaten het kerkhof en gaan op zoek naar een plekje om te lunchen. Bij een kleine bakkerij net tegenover de Eglise St Germain de Charonne houden we halt. Viv gaat voor een broodje maar ik neem liever iets zoet. We bevinden ons dus in de oude volkse buurt Charonne. Helaas heeft het de laatste jaren veel van haar oude charme verloren. Er is veel graffiti op de oude muren maar meer dan dat is er niet te zien.

We moeten best wat klimmen om tot bij la Rue Iréne Blanc te komen, ook wel La Champagne à Paris genoemd. Op deze plek waren tot het eind van de 19e eeuw de gipsgroeves. Toen de groeves leeg waren, werden ze opgevuld met de vrijgekomen grond van de bouw van de metro en werden hier 92 huisjes neergezet. De huisjes waren voor die tijd van redelijke luxe voorzien en hadden allemaal een eigen voortuintje. De huisjes zijn door verschillende architecten ontworpen, één zelfs zonder architect, vandaar dat ze ook allemaal verschillend zijn. We lijken wel in een volksbuurt in Engeland. Een totaal ander Parijs waar we weinig toeristen tegenkomen.We dalen terug af richting Place Edith Piaf. Hier staat ter nagedachtenis aan Edith Piaf een bronzen standbeeld van Lisbeth Delisle. Het is geplaatst op 11 oktober 2003, de dag waarop ze 40 jaar daarvoor overleed. Het belichaamt het leed van de briljante zangeres en haar zoektocht naar verlossing door middel van muziek maar ziet er jammer genoeg wat onverzorgd uit. De grootste zangeres die Frankrijk ooit heeft gekend, verdient wat ons betreft toch een beter lot.

We besluiten dat we genoeg gewandeld hebben en nemen de metro terug naar de Seine voor een ijsje. Al veel smaakjes geprobeerd, nog veel te gaan.

‘s Avonds gaan we eten bij La Coupole op de Boulevard du Montparnasse. Viv en ik hebben onlangs de uitzending van ‘Remarkable places to eat’ gezien waarin Fred Sirieix, de Engelse foodie dit restaurantje uitkoos als een ‘must go location when in Paris’. We worden vriendelijk naar ons tafeltje begeleid ook al zijn we veel vroeger dan onze reservatie aangeeft. Het menu is dat van een Franse bistro maar elk gerecht heeft zo te zien wel een eigen twist. Het is moeilijk kiezen maar wanneer we bestellen, knikt onze ober goedkeurend. De bediening is gevat, professioneel maar met een knipoog. Van zodra ze zien dat we foto’s nemen, zetten onze twee obers zich in een pose. Wanneer het eten op tafel komt en we een eerste hap nemen, zijn we het er beide over eens: dit is ‘delicieux’. De vis smelt in de mond en de frietjes zijn heerlijk krokant. Wij raden iedereen dus aan om La Coupole zeker niet over te slaan.