Naxos - Pittoreske bergdorpjes

Zalig een bakkerij naast de deur! Ik word wakker van de heerlijke geur van vers brood dat door het open raam naar binnen komt. Vandaag heeft onze bakker lekkere croissants dus wanen we ons even in Frankrijk. Na het ontbijt halen we ons autootje op, een Fiat Panda en trekken we de bergen in richting Ano Sagri. Door de drukke hoofdstraat rijden we Chora uit. Eerst is er wat grauwe industrie maar al snel wordt de weg geflankeerd door agaven en bloeiende cactussen. Even voor Kato Potami slingert de weg een helling op. Het maakt niet uit welke kant we opkijken, al is het recht omhoog: altijd is er minstens één kerkje te zien. 

Net buiten het stadje Sangri zien we al de wegwijzers naar de Tempel van Demeter. Demeter is de godin van de oogst dus is het logisch dat deze tempel te midden van de uitgestrekte velden van Naxos ligt. De tempel werd gebouwd in de 6de eeuw voor Christus. In de daaropvolgende eeuwen werd de tempel geplunderd vanwege zijn marmer. Tot enkele jaren geleden was er weinig te zien op de site maar recent werd ontdekt dat veel van de stenen en zuilen nog steeds op de site aanwezig waren. Duitse archeologen hebben de tempel gereconstrueerd. We parkeren de auto beneden aan een oneffen stenen wandelpad bezaaid met oleanders, dat tussen het groen naar boven slingert.  Er is geen schaduw en de zon brandt op dit vroege uur al hard. De instructieborden zijn door diezelfde brandende zon helaas onleesbaar maar er zijn slechts twee richtingen, de ene weg leidt ons naar het museum met archeologische vondsten, de andere naar de tempel zelf. Onderweg wanen we ons, voor de tweede keer vandaag, in Frankrijk door de vele krekels die ons tjirpend verwelkomen. De tempel zelf is vrij klein maar daarom niet minder mooi. Hij ligt tegen een achtergrond van glooiende heuvels en olijfbomen. Het krioelt hier op de site ook van de sprinkhanen. 

 

Als we de vruchtbare Tragea-hoogvlakte bereiken, verandert de omgeving weer drastisch van karakter. Hier liggen verschillende dorpjes verspreid tussen de olijven- en citrusplantages. Aan het eind van de hoogvlakte klimt de weg naar Filoti, een prachtig bergdorp tegen de hellingen van de Zas, met 999 meter de hoogste berg van Naxos. De publieke parking ligt lager dan het dorp en mama krijgt het koud en warm wanneer ze de helling ziet maar we hebben geen keuze want boven in het dorp mag je nergens parkeren. Wanneer we de helling oprijden, is het even of we rijden in het niets om dan met de snuit naar beneden steil de diepte in te gaan. Beneden parkeren we de auto in de schaduw van een olijfboom en wandelen dan het gezellige dorp in. Op de schaduwrijke terrassen van de taberna's in de hoofstraat slijten oude mannen hun dagen. We zetten ons in Taverne de Plataan, genoemd naar de meer dan 100 jaar oude plataan in het midden van het dorpsplein. 

Na deze verfrissing beginnen we aan de zoveelste klim naar de top van een dorp want het is steeds daar dat de kerk gebouwd wordt. Zo ook hier, de kerk van de Heilige Moeder van Filiotissa uit de 18e eeuw. Onder het goedkeurend oog van een oude dame, koopt onze pa een kaarsje om te branden. Zou hij zich bekeerd hebben? Wanneer we terug naar de auto wandelen, zien we veel kale bergtoppen en in de verte de Tragea Hoogvlakte. Aan de overkant op een onmogelijk spitse rotspunt een wit kerkje, in de diepte daarachter glinstert de zee. 

 

Eens we Filoti uit zijn, klimt de weg meteen stevig tegen een steile helling vol terrassen op. Hagedissen vluchten de berm in, die vol staat met prachtige bloemen. Het is windstil en bloedheet zelfs in de luwte van de bergen.

We zijn op weg naar Apiranthos, wederom een mooi bergdorp dat gebouwd is op de hellingen van de berg Fanari, op 800 meter hoogte. Apiranthos is helemaal autovrij en we laten dus de auto aan de rand van het dorp achter en slenteren dan heerlijk door de smalle steegjes omhoog. De pittoreske huisjes zijn tegen elkaar aan gebouwd en de traditionele architectuur van de huisjes met bruggen en bogen is schitterend. Apiranthos noemt men ook wel "het marmeren dorp", omdat bijna alle steegjes geplaveid zijn met marmeren stenen. Mama zegt dat het hier ‘vals steil’ is maar we denken dat ze ‘vals plat’ bedoelt. Het levendige centrum van het dorp is hoger gelegen, nabij het dorpspleintje met zijn karakteristieke plataan. Hier besluiten we een hapje te eten. Omdat deze regio bekend staat om de productie van zuivelproducten, besluit papa een assortiment kazen te bestellen. De bekendste is de 'Arseniko', een lokale kaas die met schapen- en geitenmelk gemaakt wordt. Mama en ik gaan voor de zelfgekweekte haan in tomatensaus. Wij krijgen onze schotel met gemak op maar papa heeft zich toch wat mispakt aan die kaas. Hij wordt dus ingepakt in een servetje en meegenomen. Dat belooft met die warmte - hopelijk rij ik niet van misselijkheid de afgrond in!  

 

Op weg naar Koronos, passeren we opnieuw een mooi kerkje waar we even halt houden omdat we overal belletjes horen. Hier moeten dus geitjes zitten. De geitenhoeder en zijn hond, die vinden we snel maar de beestjes zelf staan te grazen tussen het groen en laten hun met moeite zien. Het dorp ligt in een diepe kloof met tegen beide wanden druiven. Het is ons onmiddellijk duidelijk waarom in deze omgeving nog veel ezels worden gebruikt. Het is een traditioneel bergdorp en veel van de inwoners zijn behalve landbouwer ook veehouder. In het dorp zijn opnieuw veel smalle steegjes en trapjes. Met uitzicht op de zee in de verte, drinken we iets op een schaduwrijk terras. 

Net buiten Koronos slingert de weg verder omhoog naar Koronida maar daarna moeten we terug naar beneden, in de richting van Apollonas. De duizelingwekkende afdaling gaat deels over haarspeldbochten en een smalle, slechte weg vol met putten. Op een heuvel, ten westen van Apollonas, ligt het kolossale standbeeld van een 'Kouros' dat maar liefst elf meter lang is. Ooit moet het heel indrukwekkend geweest zijn toen hij nog rechtop stond.

Van hieruit is Apollonas zichtbaar, een badplaats gebouwd op een schiereiland die doorloopt tot in een baai. Het ligt tussen de bergen ingeklemd op een kleine vruchtbare vlakte. We besluiten er nog een laatste glas te gaan drinken alvorens terug naar Naxos stad te rijden. In de baai liggen wat vissersboten en een paar locals zwemmen er in het heldere water, dat een gouden gloed heeft door de laaghangende zon. Het is hier echt prachtig. 

 

De terugweg naar Chora, langs de desolate noordkust, is minder spectaculair dan de bergrit van deze morgen maar toch is het een mooie route. Apollonas verdwijnt al snel in de diepte. Na het ronden van de ruige Noordkaap klimt de weg nog even door tot 300 meter, daarna gaat het voortdurend op en af over hellingen boven de kust. In de diepte liggen verlaten baaien met water in de mooiste schakeringen blauw.

Rond half 8 bereiken we de stad en we zijn dus net op tijd want om 8 uur wordt de haven autovrij gemaakt. Alsof we nooit ergens anders gewoond hebben, vinden we met gemak ons appartement. Nadat we de wagen geparkeerd hebben, wandelen we nog even naar de haven voor een ijsje terwijl we op een bankje de zon opnieuw zien zakken in de zee