Boedapest - Stadsdeel Pest

Na een goede nachtrust beginnen we de ochtend fris en fruitig met een ontbijtje in het hotel. Het ontbijtbuffet is sober maar alles smaakt prima. Rond half 9 duiken we de stad in. Bij het buitenkomen merken we dat de temperatuur nog steeds rond de 30 graden schommelt maar het is wel een beetje bewolkt.

Boedapest, de charmante en historische hoofdstad van Hongarije draagt als terechte bijnaam 'de parel aan de Donau'. De traag voorbij stromende Donau vormt het hart van de stad en scheidt het heuvelachtige gedeelte Boeda (bovenstad) met het vlakkere gedeelte Pest (benedenstad) van elkaar. Deze twee stadsdelen waren ooit ook echt aparte steden. Door prachtige bruggen zijn ze nu met elkaar verbonden. We starten met het stadsdeel Pest dat in district V - Belváros-Lipótváros gelegen is, het historische centrum van Boedapest en het kloppend hart van de stad.

Ons vertrekpunt is de indrukwekkende Szent Istvan Bazilika. In deze Sint-Stefanusbasiliek vereren de Hongaren hun eerste christelijke koning. De basiliek is de grootste van de stad en men begon met de bouw in 1851. Het duurde wel meer dan een eeuw vooraleer de kerk klaar was. We kopen een ticket aan de rechterzijde van de kerk.

Wanneer we de basiliek binnenkomen via de massieve deur bij de hoofdingang naast de toren, hebben we een mooi zicht op het interieur. Boven het hoofdaltaar staat een beeld van de heilige koning. Links, in de heilige rechterkapel ligt een van de meest vereerde objecten van het land: de gemummificeerde onderarm van Szent István. Een leuk weetje is dat het grondplan van de kerk de vorm heeft van een Grieks kruis. Wanneer we in het midden van de basiliek staan, kijken we even naar boven. Prachtig! Alleen de muziek kan beter … wat een hels degoutant lawaai! Het duurt even voor we beseffen dat de orgelman zijn instrument aan het stemmen is. 

Waar je je ook bevindt in de stad, je hebt van overal uitzicht op de 100 meter hoge koepel. De linkse toren bevat 5 klokken, de andere slechts 1 maar dan wel een hele zware. Met een gewicht van 9 ton de zwaarste van het land. Je krijgt slechts 2 keer per jaar de kans om hem te horen luiden: op 20 augustus om 17 uur (dus dat valt al mee want dan zijn we nog hier) en oudejaarsavond om middernacht.

Na het bezoek aan de basiliek zetten we onze kennismaking met Pest verder. Bij het Vrijheidsplein is er een klein parkje waar een nieuw herdenkingsmonument staat voor de dag waarop het Duitse leger het land binnenviel. Het is echter het oudere Herdenkingsmonument ‘slachtoffers van de Duitse bezetting’ dat onmiddellijk onze aandacht trekt. Het monument werd opgericht onder impuls van de regering van Viktor Orbán in 2014 om ‘alle slachtoffers’ van ‘de Duitse bezetting van Hongarije’ in het voorjaar 1944 te herdenken. De centrale figuur van de compositie is de aartsengel Gabriël, symbool voor het onschuldige Hongarije die in de nek wordt gevlogen door de scherp geklauwde Duitse rijksadelaar. De boodschap is eenvoudig: de Hongaren werden in 1944 overrompeld door de Nazi’s, konden zich niet verweren, en hebben verder niets te zien bij de terreur en wandaden die tijdens de Tweede Wereldoorlog gepleegd werden. Het monument is tamelijk controversieel en de belangrijkste onderdelen werden uit vrees voor manifestanten zelfs ’s nachts geplaatst. De meningen zijn zeer verdeeld. Aan de ene kant zijn er mensen die denken dat de huidige extreemrechtse regering de samenwerking van de nazi’s met de toenmalige Hongaarse regering wil verdoezelen en meteen ook hun verantwoordelijkheid bij de Holocaust onder de mat willen vegen. Aan de andere kant zijn er de altijd aanwezige bloemen en foto’s van de slachtoffers van de nazi’s. Deze werden geplaatst door mensen die hun vermoorde familieleden willen herdenken. Sowieso is het wel een beetje vreemd, een monument dat een inval en de daaropvolgende bezetting herdenkt i.p.v. de slachtoffers. De foto’s die opgehangen werden aan een prikkeldraad zijn zeer aangrijpend. Ze maken deel uit van een lange rij objecten, stenen, boeken en kaarsen die zijn opgesteld.

De kleine dansende fonteintjes voor het monument zorgen voor hilariteit onder de kinderen. Ze proberen aanvankelijk droog te blijven maar al snel zijn ze allemaal kletsnat. Ook wij tarten het noodlot maar het lukt ons wonderwel om door de fonteinen in het midden van het plein te geraken. We blijven hier even hangen om de spelende kinderen bezig te zien. 

Even verderop komen we bij het Kossuth Lagos Tér, het Hongaarse Parlement. Dit is het grootste gebouw van Boedapest en lijkt heel erg op het Britse Parlement in Londen. Opvallend aan de buitenzijde zijn de vele gevelspitsen die het gebouw een apart karakter geven. Het is één van de mooiste gebouwen ter wereld en dat zegt al genoeg. De centrale koepel torent maar liefst 96 meter boven de stad uit. In dit indrukwekkend staaltje architectuur zetelt het Hongaarse Huis van Afgevaardigden en het is een mooi voorbeeld van de neogotische bouwstijl door zijn symmetrische façade en centrale koepel. Wat een prachtig gebouw, we zijn er echt van onder de indruk. Zowel van dichtbij als veraf kunnen we er naar blijven kijken. 

De rivier de Donau die het hart vormt van de stad geeft Boedapest enorm veel sfeer. Lopend langs de oevers van stadsdeel Pest krijgen we een prachtig uitzicht op het heuvelachtige Boeda en we hebben onmiddellijk een vakantiegevoel! Uitkijkend op het water, zit Baron Eötvös József, schrijver en politicus. Hij zette zich in voor zowel de moderne Hongaarse literatuur als voor een democratische staat. Hij geloofde dat literatuur een sociale missie had en was minister van onderwijs tijdens het revolutionaire bewind van 1848 en opnieuw in 1867, toen hij probeerde het onderwijssysteem te moderniseren.

Aan de oever van de Donaukade zien we talloze metalen schoenen en dat trekt onze aandacht. Het blijkt een schrijnend gedenkteken te zijn ter ere van de Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gedood. De Joden kregen de opdracht hun schoenen uit te trekken en werden aan de rand van het water neergeschoten zodat ze in de rivier vielen. Deze installatie stelt hun achtergelaten schoenen voor, gegoten in ijzer, en brengt de wreedheden van die tijd in beeld. Ja schoenen waren kostbaar en dus een perfecte buit voor de Duitsers. Naast het indrukwekkende monument vind je een kleine verhalende expositie met foto’s. Een moment van bezinning, een moment van stilstaan. Vooral de kinderschoentjes bezorgen me een krop in de keel.

Als je in Boedapest een ansichtkaart koopt om naar familie of vrienden te sturen dan is de kans groot dat daar de kettingbrug op staat. De kettingbrug in Boedapest is een zeer karakteristiek bouwwerk. Het is echt een symbool van de stad en bovendien was het de eerste verbindingsbrug tussen Boeda en Pest. De twee pijlers van de brug hebben de vorm van antieke triomfbogen en aan beide kanten wordt de brug bewaakt door twee stenen leeuwen. De hitte zorgt voor vermoeidheid en mijn schouders beginnen, ondanks het vele smeren toch rood te worden. Tijd dus om even uit de zon te gaan en iets te gaan drinken.

Na een heerlijke verfrissing, trekken we verder in de richting van de Elisabeth brug. Evenals aan mooie gebouwen is er in Boedapest geen gebrek aan beelden. Her en der staan bronzen standbeelden opgesteld, de ene al leuker dan de andere. Dit is de ‘kleine prinses. Model voor dit beeld stond Evike, de 5-jarige dochter van de kunstenaar. Hij zag haar spelend in de tuin, waar ze zich in haar fantasie kleedde als een kleine prinses: een badmantel over haar schouder en een gevouwen krant als kroon op haar hoofd. Ondertussen wordt de hemel donker en we zien aan de overkant af en toe een bliksemschicht, gevolgd door een luid gedonder. We hebben geen paraplu bij dus zetten we een stapje rapper.

Wat verderop komen we aan een winkelzone met gelukkig wel wat leuke plekjes om te schuilen. Ik heb, net zoals Tania, een grote drang naar suikers en we moeten streng zijn voor onszelf maar we bevinden ons letterlijk tussen warme bakkers. Ik zie het al gebeuren, er gaat geen dag voorbij gaan zonder dat we zwichten voor iets zoets. We besluiten bij Mokkcafé te stoppen voor dé specialiteit van Boedapest, de Kurtos Kalac. Elke ochtend wordt deze traditionele lekkernij nog met de hand gemaakt. Repen deeg worden over een houten handvat gerold en vervolgens in een soort oven boven het vuur gehouden. Tijdens het roosteren wordt het besprenkeld met gesmolten boter, totdat het een goudbruine kleur krijgt. De nog warme broodjes worden daarna in een topping naar keuze gedoopt.  Er zijn verschillende smaken te krijgen zoals kaneel, vanille, cacao, amandel, walnoot, kokos of framboos. We gaan voor dat laatste en om het net nog iets decadenter te maken, laten we de binnenkant volspuiten met vanille ijs. Niet simpel om te eten maar zo heerlijk!

Ondertussen is het onweer ook naar de Pest kant overgekomen en valt de regen met bakken uit de hemel. Gelukkig zitten wij lekker droog. Wanneer we terug buitenkomen, druppelt het nog een beetje maar de verkoeling doet ons deugd. Er is niets waarover mensen zo graag klagen als het weer. Veel haalt dat niet uit want het weer is immuun voor kritiek maar mensen zien nu eenmaal graag blauwe hemels. Wij zijn daarop geen uitzondering. Helaas krijgen we deze namiddag dus 'fifty shades of grey' voorgeschoteld.  We kopen een paraplu met hartjes in een van de vele souvenirwinkeltjes en wandelen verder naar de centrale markthal, Nagy Vásárcsarnok. Of nu de zon schijnt of het regent buiten, een markt bezoeken is altijd een goed idee. De grote centrale markt is maar liefst 150 meter lang en bestaat al sinds 1987.

Het bouwwerk werd achter de bakstenen gevel grotendeels opgetrokken uit ijzer en glas. De mooie industriële plafonds en grote ramen kunnen ons wel bekoren al is het er verschrikkelijk warm. Het fraaie gebouw onderging in 1984 een grondige restauratie. Vandaag komen hier zowel Hongaren die hun dagelijkse boodschappen doen op de benedenverdieping, als toeristen die het mooie gebouw komen bewonderen of souveniertjes komen kopen op de eerste verdieping. Vooral de mooie traditionele poppetjes, ook wel matroesjka’s genoemd, zijn heel geliefd. Deze beelden een boerenmeisje (of -jongen, met uitzondering van het buitenste poppetje, dat altijd een meisje is) in traditionele kleding uit. Tania koopt een mooi exemplaar voor in haar vitrinekast. De markt is werkelijk het kloppend hart van de stad en iedereen komt hier voorbij, van zakenmannen tot daklozen. Als “foodie” kom je hier helemaal aan je trekken, maar ook als je het leuk vindt om mensen te kijken ben je hier op de juiste plek.

Tijd om nog wat cultuur op te snuiven! We bezoeken het Magyar Nemzeti, het Hongaars Nationaal Museum. Vergeet de stoffige kasten vol met archeologische vondsten. Hier wordt de rijke prehistorie van Hongarije getoond op een duidelijke maar fascinerende manier, van bijlen uit de steentijd en houtsnijwerk tot prachtige gouden juwelen. Het museum is immens en Tania en ik raken elkaar dan ook even kwijt maar in het gsm tijdperk is dat geen probleem meer. Al snel lokaliseren we elkaar weer en kuieren we verder door het prachtige museum. We brengen er meer dan twee uur door. Wanneer we terug buiten komen, schijnt de zon weer volop. We krijgen spontaan de slappe lach wanneer we voorbij een hotel komen met een wel heel vreemde formule ‘Walking bed’ staat er op de gevel. Hier gaan de bedwantsen zeker met je op de loop.

Mooi, zalig, rustig, oud, nieuw, arm, rijk, goedkoop en vooral gezellig. Zoveel emoties samen wanneer we door de stad lopen. In vergelijking met Wenen is in Budapest de eenvoud troef maar er is duidelijk een inhaalbeweging naar de pracht en praal van vroeger. We vinden Boedapest echt heel schoon vergeleken bij onze eigen stad: nergens vind je een papiertje of een blikje op straat en maar heel af en toe komen we wel wat clochards tegen. Het is schrijnend wanneer we ze in de vuilbakken zien rommelen op zoek naar iets eetbaars. Over iets eetbaars gesproken, we hebben al wel wat honger gekregen en gaan op zoek naar Restaurant Gettó Gulyás want dit kreeg zeer goede recensies op trip advisor voor hun goulashsoep en daar hebben we wel zin in. We krijgen een hoog tafeltje op het voetpad en bestellen het nationaal gerecht. Even later wordt er een dampende kom soep op tafel gezet die heerlijk ruikt en bovendien ook heerlijk smaakt. Ze is, zoals je zou denken, helemaal niet pikant dus dat vind ik wel wat jammer en het zuurdesem brood kan me ook niet echt bekoren. Gelukkig maakt de smaak van de soep me wel heel erg blij. Tania lust het brood wel erg graag dus verloren is het zeker niet.

Na het heerlijke diner, wandelen we terug naar het hotel. 

Boedapest

Ondertussen heb ik al genoeg foto’s van de Eiffeltoren en de Sacré-Coeur dus is het tijd om het Parijs van het Oosten te gaan ontdekken, want zo wordt Boedapest ook genoemd. De grote steden in het voormalige Oostblok stonden lange tijd bekend als vervuilde, grauwe metropolen waar de monumenten verwaarloosd werden en groene plekken een zeldzaamheid waren. Sinds de val van de muur is er veel veranderd. Boedapest is blijkbaar een van de steden die een metamorfose heeft ondergaan. Het culturele erfgoed, waaronder vele Jugendstilmonumenten, is opgeknapt, grauwe woonblokken hebben plaatsgemaakt voor parken en de voorzieningen voor toeristen zijn op peil gebracht. We zijn dus benieuwd naar de hoofdstad van Hongarije, die zowel voor Tania als voor mezelf nog onbekend is. 

Onze vlucht gaat om 15u10 en het is lastig inschatten om hoe laat we moeten vertrekken. Het is vrijdag dus rekenen we maar ietsje meer. We worden opgehaald om 11u30 dan hebben we zeker tijd genoeg. We voelen ons echte royalty wanneer we mogen instappen als allereerste. Nochtans hebben we economy geboekt. Na ons mag de invasie aan Chinezen die allemaal een zakje van Neuhaus in de hand hebben, het vliegtuig betreden. Vóór ons in het vliegtuig enkele feestvierende vrienden, ruikend naar zuur bier en sigaretten, die hier hun roes komen uitslapen. Gelukkig hebben we ons enkele minuten daarvoor uitvoerig geparfumeerd in de tax free shops. De zoete parfumgeur, maakte ons aanvankelijk wat misselijk maar is nu een zegen. Na amper anderhalf uurtje vliegen, wordt boven de Donau de landing ingezet. Het is net 5 uur wanneer we in de terminal komen.  We moeten redelijk lang op onze koffers wachten en het is dan ook al een half uur later wanneer we in de aankomsthal arriveren. We hebben op voorhand een taxi geboekt vanwege het gemak maar we zien geen enkel bordje met onze naam. We besluiten even te wachten maar onze chauffeur komt niet opdagen. Dus besluiten we een andere taxi te nemen. Het kost ons zelfs 7 euro minder. 

We logeren in het SAS One midden in het centrum. Er zit niemand meer aan de receptie maar we kregen wel een sms met gegevens en een code. Het is even zoeken om effectief aan de sleutel te geraken maar uiteindelijk lukt het ons met wat hulp van andere hotelgasten.  We krijgen een hele mooie, schone en ruime kamer op de eerste verdieping. Het is ondertussen al bijna half 7 en onze buikjes beginnen te rommelen. Tijd dus om alvast de stad in te trekken op zoek naar een lekker restaurantje. De Hongaarse keuken is veel meer dan alleen goulash en lauw bier. In Boedapest zijn er tal van gastronomische restaurants waar het eten super verfijnd is. Er zijn zelfs een aantal sterrenrestaurants met voor Belgen heel betaalbare prijzen. Ik zet mijn smaakpapillen alvast op scherp want ik ben op stap met een Bourgondiër. Alleen maar nootjes zal het dus niet zijn vanavond – gelukkig!

In Boedapest betalen ze met de munteenheid Forint (HUF) en dat is best even wennen in het begin. Duizend Florint staat gelijk aan 2,5 euro. Dat betekent dat we gevoelsmatig te maken hebben met mega bedragen. Echt slim om dus in gedachten steeds even om te rekenen naar euro’s dus delen door 4 en vervolgens nog eens door 100 – “easy peasy”. Wanneer ik effectief geld ga afhalen, denk ik niet echt na en haal 200.000 Florint af - dat is maar liefst 500 euro. Tania haalt haar wenkbrauwen even op maar bij nader inzien zal dit misschien wel de realiteit benaderen, we zijn tenslotte met 2 en moeten elke dag eten, nog wat bezienswaardigheden betalen … komt dus wel goed. Als een miljonair trekken we de stad in.

Wanneer we het hotel uitkomen, is het even lastig: welke kant moeten we op? De straatnaambordjes raadplegen, valt hier niet mee.  De namen zijn onuitspreekbaar en moeilijk te onthouden. Ja wat mij betreft lijkt het één van de moeilijkste talen ter wereld. Op goed geluk beginnen we te wandelen en aan het einde van de straat komen we op een prachtig plein omringd door restaurantjes. We kiezen voor 0,75 cent en dat blijkt een top keuze! Het is verschrikkelijk heet buiten maar op het terras onder de bomen valt het wel mee. Af en toe valt er iets uit de bomen en aanvankelijk denk ik aan een duif maar ik zie geen smurrie op mijn schouder. De mannen die naast ons zitten maken er een grapje over … de ene zegt dat de andere gespuugd heeft. Even later valt er weer iets, op mijn arm dit keer. Het blijkt een soort noot te zijn die gelukkig geen vuiligheid achterlaat.

Het begint al te schemeren wanneer we het restaurant verlaten en we besluiten nog even een kleine wandeling te maken langs de Donau. De dag gaat over in de nacht en van het levendige pest hebben we een prachtig zicht over Boeda.  De grote en theatrale gebouwen zijn sprookjesachtig verlicht. We worden ook vermaakt door straatmuzikanten en er is veel gezelligheid en rumoer. Een stad bekijken vanaf het water geeft soms net een andere dimensie. Zéker wanneer de zonsondergang zich inzet, de lucht allerlei pastelkleuren aanneemt en de gebouwen prachtig worden verlicht. De melancholie van de stad overvalt ons. Het is een stad van een gesofisticeerde schoonheid, dat zien we nu al. We kijken reikhalzend uit naar morgen. 

Leiden

Vandaag maken we met de lyceum girls een uitstapje naar Leiden. Om 9 uur vertrekken we aan de p&r in Merksem richting p&r Haagwegterrein. We kunnen goed doorrijden en arriveren daar rond half 11. Er is een gratis shuttledienst naar waar je maar wil in het centrum. We laten ons afzetten aan het centraal station van waar we de wandeling starten. Al onmiddellijk zien we water, veel water en daar hou ik wel van. De stad heeft maar liefst 28 km aan grachten die allemaal dwars door de stad lopen. Leiden wordt soms wel ‘Klein Amsterdam’ genoemd en daar doet Leiden ons inderdaad soms aan denken, zonder de bijbehorende wietdampen dan.

We passeren het Rijksmuseum Volkenkunde waar ik vorige keer een prachtige tentoonstelling bezocht met Annelies. Vandaag is het museum echter gesloten. Aan de achterkant komen we bij de Morspoort. Het is één van de twee nog bewaarde stadspoorten van de stad. Hier nemen we onze eerste groepsfoto. We keren vervolgens op onze stappen terug om een kijkje te nemen op de Beestenmarkt. Zoals de naam al doet vermoeden, werden hier vroeger dieren verhandeld. 

Op de hoek van het plein zien we een ijssalon en dat lijkt ons wel een goed idee. Het zonnetje schijnt en dat ijs ziet er wel aanlokkelijk uit. Zelf heb ik nog niet ontbeten … het is eens wat anders, een ijsontbijt. De pistache is trouwens heerlijk! Dat is altijd een goede barometer. Goede pistache smaakt niet artificieel en ziet licht beige van kleur. Hier is het helemaal zoals het moet zijn. Hun slogan ‘Forget love … I‘d rather fall in chocolate’ prijkt boven de toog. Daar moet ik even over nadenken. Chocola is lekker maar mocht er nu gestaan hebben I’d rather fall in icecream’ had ik enthousiast geknikt. Nooit meer ijs eten, ik mag er niet aan denken.

Leiden is een stad van ontdekkingen, achter elke hoek krijgen we een ander beeld dat ons telkens weer verrast maar het water is nooit ver weg. De Leidse stadstimmerwerf ligt bij het water en is een prachtig pand. De voorgevel in Hollandse renaissance dateert van 1612. Er zit een gepassioneerd man voor de deur die ons aanspreekt. Hij is lid van een kunstenaarscollectief en promoot met veel bravoure de kunstwerken enerzijds en het huis anderzijds. We durven niet goed anders dan binnen een kijkje te nemen. De kunst kan ons niet echt bekoren op enkele schilderijen na maar het is wel leuk om eens te kijken hoe de mensen vroeger leefden.

Achter het huis bevindt zich een groot pakhuis dat omgebouwd is tot woningen. We komen via een poortje in het binnentuintje waar een mooi standbeeld staat. Leiden heeft meer dan 30 binnenhofjes en dit is er eentje van. Het is jammergenoeg niet echt goed onderhouden.  Wat verderop komen we op een heel pittoresk plekje van Leiden, bij de Molen De Put. Deze lijkt oud maar is het niet. Hij werd in 1997 nagebouwd en ook de Rembrandtbrug die ernaast ligt, is een recente constructie. Het is de stad van Rembrandt en dat merken we  want overal staat wel een standbeeld van hem. De beroemde schilder die de claire-obscur helemaal onder de knie had, werd er in 1606 geboren en hij studeerde vanaf zijn 14de aan de universiteit van Leiden. Pas in 1631 verhuisde hij naar Amsterdam. 

Van op de brug hebben we een prachtig zicht op de historische haven. Ook de man die met zijn bootje onder de brug vaart, net wanneer Machteld Tanja’s rok omhoog trekt, geniet van het uitzicht. Ik denk niet dat één van beide zich realiseert dat ze een toeschouwer hebben. Aan de andere kant van het Galgenwater wandelen we richting de Rembrandtplaats. Ze noemen het hier trouwens Galgenwater omdat er hier begin 17de eeuw veel galgen stonden waar misdadigers werden opgehangen. 

Op het plein staat de kleine Rembrandt afgebeeld die een zelfportret aan het schilderen is. Het bronzen kunstwerk kwam er naar aanleiding van het 400st geboortejaar van de schilder in 2006. We wandelen vervolgens door een parkje waar we even op een houten ligbed plaatsnemen om te genieten van het zonnetje. Even weliswaar want lang hou ik dat niet vol. Het is wel een mooi plekje aan het water waar de inwoners komen genieten van de rust. 

Ondertussen is het middag en krijgen we een klein hongertje. Aan het water zien we een Mexicaans restaurantje ‘Tabú’ waar we besluiten iets te eten. We zetten ons in de schaduw en bestellen wat kleine gerechtjes. De serveerster beschrijft uitvoerig hoe alles eruit ziet want buiten Cynthia is niemand echt vertrouwd met de Mexicaanse keuken. Met een lach vertelt ze ons geduldig waar al dan niet kaas of mayo op zit. Heel belangrijk voor mij! Naast ons glijden zo nu en dan wat fluisterbootjes voorbij waarin luide Nederlanders zich met behulp van wat rosé duidelijk kostelijk amuseren.

Leiden en water, dat is echt het perfecte huwelijk. Na de lunch besluiten we dan ook op zoek te gaan naar de Apothekersdijk want daar zouden we een bootje kunnen nemen. Bij zo‘n mooi weer mag een rondvaart toch echt niet ontbreken. We boeken een tour bij Canal Tours om 3 uur. Onderweg komen we een kanon tegen en dat is heel aanlokkelijk voor Tanja. Ze moet en ze zal op dat ding kruipen en wij moeten mee. Cynthia past hiervoor maar zij neemt de foto.

Iets voor 3 uur zakken we af naar het water om in ons bootje te stappen. We zijn met zo’n 15 opvarenden en ons lukt het prima om plaats te nemen maar een wat oudere vrouw schuift pardoes onderuit. Gelukkig in de boot en niet in het water. Haar man krijgt de volle laag … kon hij haar nu niet tegenhouden? Hij staat er wat beteuterd bij maar zij kent geen genade. Eigenlijk wil ze helemaal niet naast hem zitten, zegt ze. De boot zit echter goed vol dus ze heeft geen keuze. Eenmaal op het water bedaart ze een beetje.  De boot wordt aangedreven door een fluistermotor… elektrisch dus! Ideaal en zalig want je hebt geen lawaai en het is nog groen ook!  Iedereen geniet van de rust en het uitzicht. Van op het water ziet alles er toch zo anders uit. We varen voorbij plekjes waar we nog niet geweest zijn en realiseren ons dat we nog eens terug zullen moeten komen.

We varen onder de meest idyllische bruggetjes, alsook onder de oudste brug van Leiden, de Visbrug. Zoals de naam al doet vermoeden werd hier vroeger vis verkocht. Af en toe moeten we bukken want sommige bruggen zijn heel erg laag.  In de Leidse binnenstad zijn er maar liefst 88 bruggen. Het is heerlijk in het bootje met de wind door onze haren is het echt genieten. Overal bloemen en fietsen, zo ver het oog rijkt. Het is één en al gezelligheid aan de grachten en de ontelbare terrassen op en naast het water. Het lijkt wel of alle toeristen zijn afgezakt naar de stad want het is een drukte van jewelste. 

In Leiden leven ze van, met en op het water. Wat ons het meest verbaast, is de rijkunsten van de inwoners hier. Hun auto wordt minutieus geparkeerd aan de zijkant van de gracht, hun banden staan letterlijk op slechts 1 mm van de zijkant. We zagen ook een camionette waarvan de achterkant gewoon over de muur hing. Drinken en rijden gaan hier echt niet samen want na een nachtje stappen je auto parkeren, doe je best in nuchtere toestand. 

Wanneer we van de boot stappen, hebben we allemaal dorst dus zoeken we een leuk plekje uit langs het water. We zetten ons naast een groepje vrienden uit Duitsland, eentje daarvan kan me wel bekoren, wat een knappe man. Mijn drankje smaakt plots stukken beter met dat uitzicht! 

Na dit kort intermezzo, gaan we op zoek naar een leuk restaurantje terwijl we langs de gezellige winkeltjes wandelen. Rond 6 uur stappen we binnen bij Buddhas aan  de Botermarkt. Hier wordt de authentieke Thaise keuken bereid. Omdat ik morgen ook al Thais eet, besluit ik eens voor een ander gerecht te gaan dan gewoonlijk. Ik kies de zalm met chili, limoen en honing. Wat is dit heerlijk! Dit licht zoete maar toch pittige gerecht laat mijn lippen tintelen. Zeker voor herhaling vatbaar! We mogen de shuttle dienst bellen om ons terug te brengen naar de auto maar we besluiten te voet te gaan. Zo kunnen we nog wat genieten van deze prachtige stad aan het water en kan ons eten wat zakken. 

Wat hebben we genoten van Leiden, met haar prachtig historisch centrum, de talloze bruggen, grachten, oude huizen en mooie pleinen. Enig nadeel is dat parkeren heel erg duur is want we betalen maar liefst 27 euro. Dan is die gratis shuttlebus wel te begrijpen. 

Borgloon

Vandaag maken we een kleine uitstap naar Limburg, meer bepaald Borgloon, een gezellig stadje gelegen in het glooiend Haspengouw. We parkeren de auto op de gratis parking van de oude stoomstroopfabriek. Dit is één van de restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Hier is het toeristisch bureau gevestigd. We halen er een plan van de streek en besluiten om de spijkerwandeling te doen.

De wandeling in de voetsporen van de graven van Loon is ongeveer 4 kilometer en voert ons langs de mooiste plekjes van de gravenstad. We moeten gewoon de klinknagels op de stoep volgen. Het is een afbeelding van de strooplekker die ook op het gekasseid binnenpleintje van het Kanunnikenhuis op het Speelhof staat. Het is een vrolijk manneke – zijn hoofd is een appel en zijn lijf een peer, de vruchten die van oudsher in deze streek werden verbouwd. De bovenkant van zijn hoedje wijst de juiste richting aan.  De strooplekker is tevens de spotnaam van de Lonenaren.

De wandeling start bij het stadhuis dus wandelen we daar alvast naartoe in de hoop onderweg iets tegen te komen om eerst te lunchen. We passeren een prachtig hotel met een supermooie tuin maar het restaurant is in de week gesloten. Tijdens het weekend kan je hier wel terecht dus zullen we nog eens moeten terugkomen. Het hek staat open dus nemen we toch even een kijkje. De bloemenpracht trekt heel wat bijtjes aan.

Wanneer we aan het stadhuis komen, zien we in de verte een tapa bar dus verhongeren gaan we niet. We zetten ons op het terras en bestellen enkele tapa’s die één voor één aan tafel worden gebracht. Stuk voor stuk heerlijke gerechtjes, mooi geserveerd en super vers. Ook hier gaan we nog wel eens terugkomen. Achteraf gezien hebben we misschien wat overdreven want ons buikje zit meer dan vol. Naast ons zijn 2 mannen komen zitten die ook van Antwerpen zijn. We geraken met hen aan de praat en het wordt een gezellig Antwerps onderonsje. 

Het is dan ook al bijna 1 uur wanneer we effectief aan onze spijkerwandeling beginnen. Met smalle straatjes en oude gevels, straalt Borgloon een ongekende rust en warmte uit die ons echt wel weet te bekoren. De Sint Odulphuskerk werd oorspronkelijk in Romaanse stijl gebouwd en dateert uit de 12de eeuw. In 1406 werd er een gotische toren bijgebouwd. Wanneer we binnenstappen zijn we aangenaam verrast – wat een prachtige kerk is dit!  Ook al is het interieur redelijk sober gehouden, de kunstschatten die hier tentoongesteld zijn, zijn indrukwekkend. Het doet me een beetje denken aan een Griekse kerk. We genieten hier even van de rust en voelen de stress zo van ons afglijden.

We dalen de burchtheuvel af via een pad dat ons leidt langs een prachtig wijndomein, De Mot. Volgens Tanni wordt de lekkerste wijn op de vruchtbare Haspengouwse hellingen gemaakt, en zij kan het weten!  Er staat een wegwijzer naar het doorkijkkerkje dus besluiten we even van de stadswandeling af te wijken en even later wandelen we door de maisvelden, de fruitbomen en de wijnstokken naar, wat mij betreft, één van de mooiste plekjes van België.

De doorkijkkerk kreeg de naam ‘Reading between the lines’ en is van Gijs Van Vaerenbergh. Het kunstwerk laat ons anders naar het landschap kijken. Het is hier echt prachtig! Wat een uitzicht over de stad en honderdduizend fruitbomen boordevol verse vruchten, zover het oog reikt. In Haspengouw maakt dit sprookjestafereel deel uit van het dagelijkse leven. Tonnen fruit vinden de weg naar Belorta, de fruitveiling van Borgloon. Omdat het maandag is, valt de drukte best mee. Wanneer je hier in het weekend komt, zal je het mooie plekje zeker met velen moeten delen. 

We keren op onze stappen terug en moeten dus klimmen om terug boven te komen waar we de stadswandeling vervolgen. We passeren een wijndomein dat Tanni wel eens graag wil bezoeken en ze stuurt hen een whatsapp maar blijkbaar gebruikt ze toch een verkeerd nummer. Gelukkig krijgt ze een berichtje terug dat de man gecharmeerd is dat ze de wijn lekker vindt maar dat hij geen wijngaard bezit. De juiste wijnbouwer stuurt echter niets terug. Via een smal steegje komen we terug op de Markt. Daar zijn we het spoor even bijster maar uiteindelijk komen we toch terug bij de auto. De toren van de stroopfabriek is dan ook van ver te zien. 

We rijden vervolgens met de auto naar de Abdij Mariënhof waar het kunstwerk ‘Untitled ≠158’ staat van Aeneas Wilder. De ronde constructie met een prachtig uitzicht van 360° wordt afgelijnd door uniforme verticale houten latjes. Volgens de kunstenaar refereert een wandeling door de constructie naar het religieuze. Het doet denken aan een wandeling in het klooster en daar kan ik me wel iets bij voorstellen. De zon die door de latjes schijnt, zorgt ervoor dat we ons kunnen focussen op onze gedachten en emoties. Met elke stand van de zon wordt in dit kunstwerk een nieuw mysterieus en fotogeniek moment gecreëerd. Het is een spel van licht en schaduw. We hebben van op deze plek ook een supermooi uitzicht op de stad. 

Onze volgende stop is Wesley Meuris ‘Memento’ op de centrale begraafplaats van Borgloon. Een kerkhof is meestal een plek die nogal koud en afstandelijk aanvoelt terwijl bezoekers toch eerder troost, rust en warmte willen. De cirkelvorm van het kunstwerk, dat achteraan op de begraafplaats werd gezet, staat in contrast met de rechte lijnen.  De buitenkant is zuiver wit terwijl de binnenkant een visueel patroon van cassetten laat zien. Deze doen denken aan naamplaatjes die men ook kan terugvinden op de grafstenen. Ze zijn bewust leeg gehouden, zo wordt het een beeldspraak voor de vele overledenen. De cirkelvorm heeft geen dak waardoor je, als je naar boven kijkt, enkel de hemel ziet. Het is een ruimte voor afzondering waar bezoekers een moment van bezinning en reflectie kunnen beleven. 

De zwevende kapel van Helshoven of beter gekend als ‘Helsheaven’ is niet met de auto bereikbaar dus parkeren we de auto en gaan we te voet verder. Wanneer we er aankomen, zijn we verrast dat het zo klein is. We hadden een veel grotere kapel verwacht maar mooi is het alleszins.  De kapel werd gebouwd met behulp van tientallen gekapte hoogstamkersenbomen uit de omgeving. Het kappen van deze fruitbomen was nodig omdat ze getroffen waren door een plantenziekte die te kleine vruchten bij kersen veroorzaakt. Het kunstwerk staat dan ook niet voor niets bekend als “Helsheaven”: zwevend tussen hemel en hel. Leven en de dood en alles wat ertussenin zit. 

Er zijn nog enkele kunstwerken in openlucht maar we houden het voor bekeken en besluiten later nog wel eens terug te komen. We hebben best veel gestapt en hebben dorst dus gaan we op zoek naar een café. Er is er gelukkig eentje open waar we op het terras onze dorst kunnen lessen. We hebben echter ook nog zin in een ijsje en dat treft want op de weg naar huis komen we voorbij Limone op de Hasseltsesteenweg in Sint-Truiden. Heel lekker ijs en een superaanbod. Ondanks de gezellige drukte gaat het snel vooruit. Gelukkig woon ik hier niet in de buurt wat passeren zonder te stoppen, zou me nooit lukken. Het is een geweldige afsluiter van een top dag, eentje met een gouden randje!

Knokke-Heist World Press Photo

De geluiden in dit huis zijn toch wel anders dan thuis en dan vooral het kraken van de houten vloeren wanneer er iemand naar toilet ging vannacht. Toch heeft iedereen redelijk goed geslapen. We verlaten ons huisje rond 9 uur en rijden terug naar het centrum van Damme voor een lekker ontbijt bij Ma’Damme Annick. We zetten ons op het terras en zijn net op tijd want de dame die achter de toog staat ziet het niet meer zitten. Ze staat er alleen voor en besluit op alle andere tafeltjes een bordje te zetten ‘gereserveerd’. Grappig eigenlijk hoe ze in paniek slaat … We krijgen mondjesmaat het bestelde ontbijt. Eerst een vers sapje en bijna 20 minuten later het ontbijt. Wanneer dat op is komt de gevraagde koffie en thee. We zijn met congé en liggen er niet echt van wakker. Het zonnetje schijnt en we hebben een mooi uitzicht op de Damse vaart.

Na ons ontbijt gaan we naar Knokke Heist voor een bezoekje aan het cultuurcentrum waar de foto’s van World Press tentoongesteld zijn. Sinds 1955 verbindt World Press Photo de wereld met de verhalen die er toe doen. Deze non-profitorganisatie zet zich in voor persvrijheid. Een selectie van foto’s is afgedrukt op grote plastieken doeken en gespannen tussen een stalen constructie in openlucht. Sommige foto’s beklijven enorm. Ik toon een greep uit de tentoongestelde foto’s die mij persoonlijk geraakt hebben.

Sinds de machtsovername door de Taliban in Afghanistan wordt de economie nog harder getroffen door het wegvallen van buitenlandse hulp. Een vier jaar lang aanhoudende droogte en twee grote aardbevingen hebben de crisis verergerd. Ebrahim Noroozi maakte een beeld van een Afghaanse vrouw die uitrust in de woestijn bij een kamp waar mensen, die onlangs uit Pakistan zijn gedeporteerd, worden ondergebracht. 

Het beeld van kinderen die naar een appel staren die hun moeder mee naar huis heeft gebracht door te bedelen, is van diezelfde fotograaf en raakt ons in het hart. Die ogen die zo een verlangen uitstralen. Ze poppen er bijna uit. Wij hebben er geen benul van wat honger echt is en verspillen om de haverklap voedsel. Misschien in de toekomst toch even nadenken, alvorens iets de vuilbak in te kieperen.

Dit jaar heeft de jury bij uitzondering besloten een speciale vermelding op te nemen die het belang van de oorlog tussen Israël en Hamas, het uitzonderlijke lijden van burgers en de politieke weerslag op de hele wereld aantonen. Mustafa Hassouna maakte een foto van een vrouw die in al-Zahra tussen het puin loopt van de huizen die door de Israëlische luchtaanvallen zijn verwoest.

Adem Altan was erbij toen Zuid Turkije op 6 februari getroffen werd door een krachtige aardbeving. Op deze foto houdt een man de hand vast van zijn vijftienjarige dochter die omkwam toen ze in haar oma’s huis lag te slapen dat instortte. De verschrikkelijke situatie  van deze vader die weigert zijn onder het puin begraven dochter alleen te laten, doet iets met ons.

Ook de stijgende zeespiegel komt aan bod met een reeks foto’s van Eddie Jim. Op onderstaande foto zien we een oudere man in Fiji die met zijn kleinzoon op het niveau staat waar volgens hem de kust liep toen hij zelf een kleine jongen was. Hun op visserij en landbouw gebaseerde economie dreigt steeds verder af te kalven van de kust. Op termijn zullen ze dus moeten verhuizen. Wij zijn vooral onder de indruk van hoe de fotograaf de zeespiegel heeft verbeeld en de liefde heeft geportretteerd tussen de generaties. 

Een thema dat ook belicht wordt, is onder andere dementie. De Zuid Afrikaanse Lee-Ann Olwage maakte een reeks foto’s hierover. Onderstaande foto vind ik prachtig. Ze illustreert een 91 jarige man die aan dementie lijdt in Madagascar en zijn kleindochter. In dit land is het de plicht van volwassen kinderen hun ouders bij te staan. 

Er is toch wel veel leed in de wereld en dat werd met deze tentoonstelling nog maar eens pijnlijk duidelijk. Aangedaan van wat we gezien hebben, rijden we naar Sluis waar we het verjaardagsweekend van papa afsluiten met een wandeling door het gezellige stadje.

Damme - Brugge

Vandaag trekken we naar Damme voor de verjaardag van papa. We hebben er een huisje gehuurd maar eerst gaan we varen. Het is een mooie dag, het zonnetje schijnt en de Lamme Goedzak ligt al op ons te wachten. De nostalgische rivierboot vaart ons over de Damse Vaart naar Brugge. Aan boort genieten we van het voorbijglijdend landschap met schaapjes, fietsers en wandelaars.

Plan was om te gaan eten bij Boo Raan in Knokke maar daar zijn we uiteindelijk niet binnen geraakt en we moesten dus een alternatief zoeken. Dat werd Bistro Du Phare, gelegen in Brugge. Wanneer de Lamme Goedzak aanmeert, is het nog zo’n 20 minuten stappen naar het restaurantje. Op een bankje aan het water zitten Joke en Hubert ons op te wachten. Ze vergezellen ons naar het restaurant en trakteren een aperitief voor papa’s verjaardag. 

Na de lunch varen we terug naar Damme en bezoeken we nog even dit prachtige stadje. In het Sint-Janshospitaal stelt de topfotograaf Carl De Keyser tentoon. In de periode 2007 – 2011 reisde hij 125.000 km langs de kustlijn van Europa. Zijn drijfveer: de laatste beelden van onze kust maken voor de stijging van de zeespiegel alles wegvaagt. De titel van de fotoreeks “Moments before the flood” spreekt dus voor zich.

Geen betere plek om de indrukwekkende resultaten van dit huzarenwerk te tonen dan hier in Damme. Damme dankt haar ontstaan en uitstraling immers aan de zee.  Vandaag ligt de zee zo'n 11 kilometer verwijderd van de stad, in de twaalfde eeuw was dat anders. Damme lag toen naast het Zwin en vormde zo een grote inham van de Noordzee. Verzanding en verzilting zorgden ervoor dat Damme steeds verder van de zee kwam te liggen. Het handelen van mens - of het ontbreken daaraan - versnelde dit proces.

Ook vandaag bepaalt de mens of plaatsen (terug) aan zee komen te liggen of er misschien zelfs door zullen opgeslokt worden... Kortom: Moments before the flood laat je stilstaan bij een zeer actuele problematiek. De beelden zijn als triptieken opgesteld in verschillende ruimtes van het voormalige hospitaal. Unieke beelden in een uniek kader.

Rond half 7 arriveren we in ons huurhuisje. Op de valreep sturen de eigenaars nog de code om binnen te kunnen. Thomas kan al onmiddellijk op zoek naar een supermarkt want er is geen wc papier. Het is een ruim huis met 3 slaapkamers. We installeren ons in de gezellige woonruimte waar we onze geschenkjes aan papa geven. Ik heb gezorgd voor wat tapas en  een flesje wijn.